بررسی تاریخی نظریۀ بخشیدن خمس توسط امامان شیعه (11 تا 329 ه.ق)
Authors
Abstract:
در این مقاله، برای نقد باور برخی در زمینۀ بخشش خمس توسط امامان شیعه، پس از دسته‌بندی و اعتبارسنجی گزارش‌های این بخشش به ترتیب هر امام، شرایطی که موجب بروز این پدیده در عصر امام بوده، بررسی شده است. در ادامه، شواهد تاریخی دیگری نیز تبیین خواهد شد که مردود بودن این باور را اثبات می‌کنند. شواهدی چون باور جایگزینی خمس به‌جای زکات برای خویشان پیامبر(ص)، وجود روایات تثبیت‌کنندۀ خمس از امامانی که روایات تحلیل از آنان نقل شده است. همچنین تشکیل و حمایت شبکۀ گسترۀ وکالت با مجموعۀ وظایفی، از جمله جمع‌آوری خمس توسط امامان بعدی، از قراین دیگری است که دیدگاه تاریخی حلال شمردن مطلق خمس را رد می‌کند؛ بنابراین به نظر می‌رسد در کنار قاعدۀ عمومی بخشیدن خمس، دربارۀ خمسی که در اموال منتقل‌شده طی معاملات مختلف به شیعیان، از غیر آنان وجود دارد، شرایط سیاسی، اجتماعی و امنیتی برخی از امامان، سبب آن شده است که شیعیان بر اساس چنین روایاتی به‌طور موقت از پرداخت خمس مازاد دارایی‌های خود معاف شوند. این معافیت در برخی موارد، با توجه به شرایط افراد خاصی که به این‌منظور مراجعه می‌کردند، رخ داده و هرگز برای همگان و در همۀ زمان‌ها عمومیت نداشته است.
similar resources
نقد دیدگاه تطوری بودن عصمت امامان شیعه
شیعه در جهان امروز، مکتبی است با اندیشه‌های خاص در حوزه امامت که عصمت، از شاخص‌ترین اندیشه‌های آن به شمار میآید. در دوران معاصر، برخی خاورشناسان و محققان جهان اسلام، اندیشة عصمت امام را محصول سده‌های دوم و سوم دانسته‌اند که عالمان و تئوری‌پردازان شیعه پیشنهاد کرده و جامعه شیعه در قرون بعدی پذیرفته‌اند. سؤالی که مطرح است این‌که آیا اندیشة عصمت امام، نظریه‌ای تکاملی در طول حیات شیعه است؟ در این...
full textسیر تحول نقش امامان شیعه در احیای تئوری امامت الهی
امامت دینی و سیاسی در همه ادیان و مذاهب مطرح بوده و در اسلام نیز مسئله امامت همواره مورد نظر بوده است و مسلمانان پس از رحلت رسول خدا| به دو گروه تقسیم شدند: عده‌ای هوادار نظریه نص و امامت الهی و عده‌ای هوادار نظام خلافت گردیدند. در این میان دوستداران اهل‌بیت(ع) از تئوری امامت الهی، طرف‌داری کردند و امامان دوازده گانه امام علی(ع) و فرزندانش از فاطمه زهرا (س) را جانشینان به نص و وارثان واقعی رسول...
full textویژگی‌ها وپی‌آمدهای رویارویی عباسیان با شیعیان و امامان شیعه
عباسیان پس از پیروزی بر امویان و به دست گرفتن کار خلافت، بیش‌تر در راه فراچنگ آوردن اقتدار سیاسی و حفظ و پای‌داری حاکمیت خود کوشیدند و برای رسیدن به این هدف‌ها، از هیچ کوششی فروگذار نکردند؛ چنان‌که با ابزارهای گوناگون سیاسی ـ نظامی، به حذف مخالفان و رقیبان سیاسی‌شان پرداختند و برپایی پایگاهی مذهبی را پی گرفتند. ماجرای رقابت و چالش‌های آنان با علویان و رهبران شیعه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛...
full textاز خداانگاری امامان تا خداباوری نظام‌مند
حدیث «النّاسُ عَبِیدٌ لَنا…» از جمله روایاتی است که توسط امام رضا7 به منظور مقابله با انحراف عقاید بیان گردیده و پژوهش حاضر درصدد است با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی سندی و محتوایی آن بپردازد. در ابتدا، افراد موجود در اسنادِ حدیث، بررسی رجالی شدهاند؛ سپس با تاکید بر اختلاف در معنای واژه «عبید» و شرایط سیاسی و اجتماعی دوران امام رضا7، دو رویکرد «نگرش خداانگارانه به امامان:» و «نگرش تحقیرگر...
full textMy Resources
Journal title
volume 15 issue 2
pages 187- 211
publication date 2019-07-07
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023