بررسی تاثیر روش آبیاری قطره‌ای و سطوح مختلف آب بر عملکرد و کارایی مصرف آب در انگور

هدف از اجرای این تحقیق، بررسی تأثیر مقدار آب آبیاری و روش آبیاری قطره­ای روی عملکرد انگور و تعیین کارآیی مصرف آب است.  آزمایش در قالب بلوک­های کامل تصادفی و به صورت فاکتوریل در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گلمکان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان پیاده شد.  فاکتورهای طرح  شامل مقادیر آب در سه سطح (50، 75 و 100 درصد آب مورد نیاز گیاه) و استفاده از آبیاری قطره­ای به دو روش (قطره­ای و تیپ) بود.  فاصلة نهال­ها روی ردیف 2 متر و فاصله ردیف­ها از هم 5/2 متر انتخاب گردید.  برای هر تیمار 4 ردیف با 6 نهال روی هر ردیف در نظر گرفته شد.  در فروردین ماه 1378 نهال‏های ریشه­دار انگور رقم سلطانی (کشمشی) غرس شد.  روش آبیاری در سال 1378 سطحی بود و سیستم آبیاری قطره­ای و تیپ از سال 1379 اجرا شد.  نیاز آبی انگور از سند ملی آب استخراج و با در نظر گرفتن درصد سایه انداز، میزان آن در هر آبیاری تعیین شد.  عملکرد انگور در سال­های 78، 79 و 80  قابل توجه نبود.  نتایج آنالیز مرکب عملکرد در سال­های 81، 82 و 83  نشان داد که بین دو روش آبیاری قطره­ای و تیپ از نظر آماری اختلاف معنی­داری وجود ندارد، اما بین سطوح مختلف آب مصرفی اختلاف معنی­دار است.  سطوح 100، 75 و 50 درصد آب مصرفی  به ترتیب با عملکرد 597/8 ، 705/7 و 827/4 تن در هکتار در گروه­های آماری A ، B و C  قرار گرفتند.  عملکرد در دو سطح 75 و 50 درصد آب مصرفی نسبت به سطح 100 درصد به ترتیب حدود 13و 43 درصد کاهش داشته است.  از نظر کارایی مصرف آب نیز بین روش­های آبیاری اختلاف معنی­دار وجود نداشت ولی بین درصد مقادیر آب آبیاری در سطح 1 درصد اختلاف معنی­دار بود.  سطح 75 درصد آب مصرفی با میزان کارایی 844/1 کیلوگرم انگور به ازای یک مترمکعب آب بیشترین مقدار را دارا بود و بعد از آن سطوح 50 و 100 درصد آب آبیاری به ترتیب با کارایی 720/1و 574/1 کیلوگرم بر مترمکعب قرار گرفتند، به عبارت دیگر، کارایی مصرف آب در سطوح 75 و 50 درصد آب مصرفی نسبت به سطح 100درصد به ترتیب حدود 17و 9 درصد بیشتر بوده است.  نتایج این پژوهش بیانگر آن است که در مواقعی کمبود آب جدی نیست آبیاری کامل و در زمان مواجه با کمبود آب، سطح 75 درصد آب مصرفی با توجه به میزان عملکرد، میزان آب مصرفی، و کارایی مصرف آب قابل توصیه است.