بررسی تاثیر تیمار آماده سازی بذر بر جوانه‌زنی بذر شیرخشت سکه‌ای Cotoneaster nummularioides Pojark

به منظور احداث مجموعه رویشی آسیای میانه در باغ گیاه‌شناسی مشهد، برخی گیاهان مانند شیرخشت از طریق بذر تکثیر شدند. میوه‌های شیرخشت سکه‌ای Cotoneaster nummularioides Pojark از ارتفاعات منطقه کوهستانی کپه داغ در شمال شرقی خراسان رضوی و همجوار با مرز ترکمنستان جمع آوری شد. بر روی بذرها 25 تیمار در سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گردید. تیمارها شامل دو فاکتور بودند که به تنهایی و توام با یکدیگر اعمال شدند، سرما دهی 4 درجه سانتیگراد شامل 5 سطح صفر، 1، 2، 3 و 4 ماه، و خراش‌دهی شیمیایی در 5 سطح، شامل عدم خراش‌دهی، اسید کلریدریک، اسید کلریدریک- نیترات پتاسیم، اسید سولفوریک و اسید سولفوریک- نیترات پتاسیم بودند. پس از اتمام زمان اعمال تیمارها، بذرها در شرایط گلخانه‌ای در بستر کوکوپیت – پرلیت کشت شدند. تیمار اسید سولفوریک- نیترات پتاسیم به مدت 4 ماه سرمادهی با 3/18 درصد جوانه‌زنی بهترین نتیجه را نشان داد که اختلاف معنی داری (001/0p<) با دیگر تیمارها داشت. در تیمارهای شاهد، سرما دهی 1، 2 و 3 ماه بدون خراش دهی و سرمادهی 1 ماه همراه با خراش دهی هیچگونه جوانه زنی مشاهده نشد. از آنجایی که مشکل خواب بذرهای شیرخشت تحت تاثیر توام خراش پوسته و چینه سرمادهی رفع گردید، می‌توان نتیجه گرفت که دو عامل فیزیکی و فیزیولوژیکی بر خواب بذر این گونه تاثیرگذار هستند.