بررسی تاثیر ادوار تجاری واقعی بر تولید، اشتغال و سرمایه گذاری بخش کشاورزی ایران

در ادبیات ادوار تجاری بر نقش متغیرهایی همچون درآمدهای نفت و گاز، نوسانات صادرات نفت و گاز، کسری بودجه دولت و نقدینگی بر ادوار تجاری تأکیدشده است و مطالعات معدودی در زمینه تأثیر ادوار تجاری بر بخش کشاورزی انجام شده است. ازاین‌رو در این پژوهش به استخراج اجزای روند بلندمدت ادوار تجاری و تکانه­های نامنظم از تولید ناخالص داخلی حقیقی طی دوره 1361-1391 با استفاده از فیلتر هودریک - پرسکات پرداخته شده و سپس خواص ادواری متغیرهای کلیدی تأثیرگذار بر ادوار تجاری محاسبه و تحلیل شده است. به‌منظور بررسی تأثیر ادوار تجاری بر بخش کشاورزی، از سیستم معادلات همزمان استفاده گردیده است. نتایج برآورد مدل با استفاده از روش حداقل مربعات سه مرحله­ای بیانگر آن است که ادوار تجاری بر ارزش‌افزوده بخش کشاورزی اثر مثبت و معنی­دار و بر اشتغال و سرمایه­گذاری در بخش کشاورزی اثر منفی و معنی­دار دارد. لذا توصیه می­شود در سال­های رونق اقتصادی، دولت به سرمایه­گذاری در بخش کشاورزی توجه بیشتری داشته باشد تا در زمان کاهش قیمت نفت و گاز که عامل اصلی ایجاد رکود اقتصادی در کشور است، این بخش اقتصادی یاری کننده­ی بهتری برای اقتصاد کشور باشد.