بررسی تاثیر اثر بازگشتی انرژی بر ارزش افزوده بخش کشاورزی در ایران

با مدنظر قرار دادن اثر بازگشتی انرژی، صرفه­جویی واقعی انرژی در اثر کارایی منابع مشخص می­شود. در غیراینصورت با ایجاد فضایی غیرواقعی، تجزیه و تحلیل و برنامه­ریزی اقتصادی صورت می­پذیرد. لذا نتایج سیاست­های اعمال شده، مطلوب نمی­باشد. در این مقاله، اثر بازگشتی انرژی بخش کشاورزی در دو مدل، با شاخص دیویژیا و ضرایب معنی­دار مدل اثرات ثابت داده­های تابلویی تابع کاب­داگلاس، که تاثیر مثبت مصرف انرژی زیربخش­های کشاورزی بر ارزش افزوده کشاورزی در دوره زمانی 1394-1375، با روش حداقل مربعات نشان می­دهد، برآورد شد. نتایج تجزیه انرژی شاخص دیویژیا، اثر شدت انرژی را موثرترین عامل در افزایش مصرف انرژی تایید می­کند. اثر بازگشتی انرژی در دو مدل دارای روند نزولی است و به ترتیب با متوسط نرخ رشد سالانه 38/19٪ و 99/16٪ می­باشد. لذا به طور متوسط در 62/80٪ و 01/83٪ از ذخیره انرژی مورد انتظار صرفه­جویی شده است. با توجه به این که اثر شدت انرژی، مهمترین فاکتور در افزایش مصرف انرژی کشاورزی می­باشد و بعد از هدفمندی یارانه­ها اثر بازگشتی انرژی با رشد کمتری کاهش یافته است. لذا برنامه­ریزی و سیاست­گذاری در کارایی و اثر بازگشتی انرژی باید، با دقت بیشتری صورت پذیرد.