بررسی تأثیر پیش‌فرض‌های مذهبی بر ترجمه قرآن کریم

پیش­دانسته­های فکری و از جمله آنها پیش­فرض­های مذهبی و عقیدتی، از آفات عمل فهم به شمار می­روند که به صورت نامرئی در لایه­های معنایی ترجمه نفوذ کرده و خود را در هیئت حقیقت به مخاطب معرفی می­نمایند. در صورتی که همه مذاهب و فرق اعتقادی اسلامی بخواهند قرآن را بر پایه پیش­فرض­های خود، ترجمه نمایند، اختلاف در ترجمه­ها پدید می­آید. در این پژوهش سعی شده است تا ضمن تحلیل این مسئله، با بررسی سه نمونه از آیات قرآن کریم در باب «عدل الهی»، «امامت» و «وضو» از دیدگاه سه مترجم اهل سنت یعنی ابوالفضل رشیدالدین میبدی، شاه ولی الله دهلوی و نجم الدین محمد نسفی و سه ترجمه معاصر شیعه یعنی ترجمه آیت­الله مکارم شیرازی، ترجمه مهدی الهی قمشه­ای و ترجمه فولادوند، چگونگی تأثیر گذاری پیش­فرض­های عقیدتی بر ترجمه قرآن کریم تبیین گردد. نتیجه به دست آمده نشان می­دهد که این پیش­فرض­ها به وضوح رنگ اعتقادی ترجمه­های مذکور را تعیین و آشکار می­نمایند.