بررسی تأثیر عصاره الکلی گیاه درمنه ترکی (Artemisia annua) در مقایسه با کلروکین بر پلاسمودیوم برگئی در موش سفید آزمایشگاهی

زمینه و هدف: از آنجا که در سال‌های اخیر اهمیت گیاهان دارویی بومی در درمان مالاریا محرز شده است، در این مطالعه اثر عصاره الکلی گیاه درمنه ترکی بر روی پلاسمودیوم برگئی به طور تجربی در موش سوری مورد بررسی قرار گرفت و تأثیر آن با کلروکین مقایسه گردید. روش بررسی: در این مطالعه تجربی که با استفاده از روش Peters انجام شد، تعداد 50 عدد موش سوری به 10 گروه 5 تایی تقسیم شدند. 9 گروه از آن‌ها با پلاسمودیوم برگئی آلوده گردیدند، 6 گروه با غلظت‌های مختلف از عصاره درمنه ترکی و گروه 7 با کلروکین تحت درمان قرار گرفتند. گروه 8 و 9 به ترتیب به عنوان گروه‌های پلاسبو و بدون درمان تعیین شدند. درمان به صورت زیر جلدی و تا 4 روز ادامه داشت. میزان پارازیتمی در روزهای چهار و هفت نسبت به گروه‌ شاهد سنجیده شد. گروه 10 در این مطالعه بدون هیچ‌گونه تزریقی از انگل و دارو بوده، صرفاً جهت کنترل مرگ و میر تصادفی موش‌ها در حیوان‌خانه نگهداری شد. پس از یافتن محدوده اثر دارو، در مرحله بعد به منظور یافتن موثرترین غلظت دارو، مجدداً تعداد 55 عدد موش در 11 گروه 5 تایی با دامنه کوچکتری از غلظت‌های دارو، همراه با کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. تحلیل داد‌ه‌های خام با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون T-test انجام گردید و مؤثرترین غلظت در بین غلظت‌های مورد استفاده مشخص شد. یافته ها: بررسی نشان داد که غلظت‌های 1100 و 1300 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره گیاهی میزان پارازیتمی را در موش‌های آلوده بیشتر از سایر غلظت‌ها کاهش داده است، اما غلظت‌ mg/kg 1100 سمیت کمتری داشته است. تأثیر کلروکین بر انگل‌های تحت مطالعه قاطع و بیشتر از غلظت‌های متفاوت عصاره الکلی درمنه ترکی بود (004/0p=). نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد؛ تاثیر عصاره الکلی درمنه ترکی در غلظت‌ mg/kg 1100 روی پلاسمودیوم برگئی قابل توجه است. کلید واژه‌ها: پلاسمودیوم برگئی، درمنه ترکی، درمان، کلروکین، موش سوری وصول مقاله :2/12/91 اصلاحیه نهایی:26/11/92 پذیرش:27/11/92