بررسی تأثیر استفاده ترتیبی (Sequential) دهانشویه‌های کلرهگزیدین و سدیم فلوراید در کنترل پلاک میکروبی

سابقه و هدف: پلاک دندانی مهمترین عامل اتیولوژیک ایجاد بیماری‌های لثه و پریودنتال می‌باشد بنابراین پیشگیری وکنترل تجمع پلاک در سطوح مختلف دندان نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان ژنژیویت و پریودنتیت دارد. اگر چه برداشت مکانیکی پلاک روش اصلی بهداشت دهان ودندان محسوب می‌گردد و انجام آن بطور کامل حتی توسط افراد دقیق همیشه امکان‌پذیر نمی‌باشد برای حل این مشکل توصیه می‌شود که کنترل شیمیایی به روش مکانیکی افزوده گردد. با توجه به اهمیت کنترل شیمیایی پلاک این مطالعه در نظردارد تا اثرات مصرف توام و متوالی دهانشویه‌های کلرهگزیدین وسدیم فلوراید را برایندکس‌های پلاک ارزیابی نماید. مواد و روشها: تعداد 15 دانشجوی دندانپزشکی داوطلب که فاقد هرگونه بیماری پریودنتال و بیماری سیستمیک بودند پس از انجام بروساژ و پروفیلاکسی چهار رژیم دهانشویه را استفاده کردند بطوری که هر دوره مصرف دهانشویه 5 روز و پس از هر دوره یک زمان شسته شدن (wash out) به مدت 4روز اجرا می‌گردید. به داوطلبین تذکر داده شده بود که در خلال دوره مصرف دهانشویه از هیچگونه وسیله کنترل پلاک مکانیکی استفاده نکنند رژیم‌های چهارگانه عبارت بودند از: رژیم اول: ابتدا کلرهگزیدین بعد سدیم فلوراید رژیم دوم: ابتدا سدیم فلوراید بعد کلرهگزیدین، رژیم سوم: سدیم فلوراید به تنهایی، رژیم چهارم: کلرهگزیدین به تنهایی, در انتهای دوره افراد از نظر ایندکس خونریزی، ایندکس پلاک و پلاک کنترل رکورد بررسی می‌شدند .سپس داده‌ها بر پایه آزمون t زوجی با استفاده از اصلاح بون فرونی (Bonferoni) بکار گرفته شد. یافته‌ها: مشاهدات نشان داد در هیچیک از افرد در طی مصرف چهار رژیم دهانشویه، خونریزی حاصل از پروبینگ وجود نداشت. میزان پلاک ایندکس وپلاک کنترل رکورد در افراد بر حسب نوع و روش مصرف دهانشویه با هم متفاوت بود برای تحلیل یافته‌ها از روش آنالیز واریانس درون موردی تک فاکتوری استفاده شد براساس این آزمون اختلاف در میزان پلاک ایندکس و همچنین اختلاف در میانگین درصد پلاک کنترل رکورد در سطح کمتر از 1% از نظر آماری معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: تحلیل فوق نشان داد که در رژیم دهانشویه شماره 1 (مصرف توأم کلرهگزیدین و سدیم فلوراید) میانگین پلاک ایندکس و میانگین درصد پلاک کنترل رکورد کمترین مقدار را در مقایسه با سایر رژیم‌ها بخود اختصاص داده‌اند.