بررسی تأثیر استفاده از رسانه های جمعی بر نوگرایی و شکاف ارزشی

بررسی نقش رسانه­ها در گسترش ابعاد مختلف نوگرایی، جهت شناخت و تقویت کارکرد مثبت آنها در بسط فرهنگ مشارکتی و اخلاق شهروندی و پیشگیری از پیامدهای منفی مصرف رسانه­ای چون خلق جامعه منفعل و مصرف­گرا ضروری است. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر رسانه در اشکال متکثر آن شامل رادیو، تلویزیون، ماهواره، اینترنت، مطبوعات (روزنامه و مجلات)، کتاب، فیلم و موسیقیبر نگرش به نوگرایی و تحلیل استفادۀ ناهمگون گروه­های مختلف از رسانه­های مذکور، به مثابه عامل زمینه­ساز شکاف ارزشی است. نتایج حاصل از این پیمایش در شهر اصفهان بدین قرار است: میانگین نمره نوگرایی افراد مورد بررسی به­طور معنی­داری از حد متوسط بالاتر است. میزان استفاده از تلویزیون نسبتاً بالا و میزان استفاده از سایر رسانه­ها در حد متوسط است. از بین رسانه­های مورد مطالعه، ماهواره، مطبوعات و موسیقی تأثیری مثبت و معنادار بر نوگرایی داشته­اند که ماهواره بیش از سایر رسانه­ها اثرگذار است و 28 درصد از واریانس نوگرایی را تبیین می­کند. تلویزیون با ضریب تأثیر برابر با 13/0 ، تأثیری معنادار اما منفی بر نوگرایی دارد. میزان استفاده از همه رسانه­ها، به استثنای رادیو و تلویزیون، در بین جوانان و افراد متعلق به طبقه بالای جامعه بیشتر است، اما بین زنان و مردان تفاوت معناداری وجود ندارد. به این ترتیب، گروه­های خاصی ازجامعه به کسب ارزش­های تازه می­رسند که با بخش وسیع­تر جامعه در تضاد است. این شکاف ارزشی در گروه­های طبقاتی مشهودتر است. پایگاه اجتماعی- اقتصادی 70 درصد واریانس استفاده از رسانه­ها را تبیین می­کند.