بررسی بهره وری کل عوامل تولید و عوامل موثر بر آن در واحدهای پرورش کرم ابریشم استان مازندران

با توجه به محدودیت­های بخش کشاورزی در ایران، بهبود بهره­وری عوامل تولید عامل مهم جهت رسیدن به رشد اقتصادی پایدار است. هدف این تحقیق اندازه­گیری بهره­وری کل عوامل تولید (تخم نوغان، نیروی کار و برگ توت) و اثر متغیرهای مشارکت، رضایت شغلی، انگیزه، علاقه، علم­گرایی و نوآوری در بهره­وری واحدهای نوغانداری است. جامعه آماری تحقیق 1150 نوغاندار استان مازندران بوده که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 240 نوغاندار محاسبه شده و پرسشنامه در بین آنها توزیع شد. نمونه­ها به صورت خوشه­ای چند مرحله­ای و تصادفی ساده از هر خوشه انتخاب شدند. جهت اندازه­گیری بهره­وری کل عوامل تولید، از تابع تولید کاب-داگلاس و برای بررسی اثر متغیرهای موثر ذکر شده از رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین بهره­وری کل عوامل تولید واحدهای نوغانداری در استان مازندران 787/0 بوده است و عواملی چون انگیزه، به کارگیری یافته­های علمی و نوآوری با میزان بهره وری رابطه داشته (در سطح 95 درصد)، اما متغیرهای علاقه، مشارکت و رضایت شغلی رابطه معنی­داری (در سطح 95 درصد) در بهره­وری واحدهای پرورش کرم ابریشم نداشته است.