بررسی انتقادی یکسانانگاری «عرفان» با «نگاه هنری به الهیات و دین» (تأملی در دیدگاهی نو دربارۀ عرفان)
author
Abstract:
در باب چیستی عرفان برخی معتقدند عرفان چیزی نیست جز نگاهی هنری به الهیات و دین. در این مقاله با روشی توصیفی، تحلیلی و انتقادی در پی پاسخگفتن به این پرسشایم که آیا این دیدگاه در نشاندادن ارکان و ویژگیهای اساسی عرفان موفق بوده است. ابتدا گزارشی فشرده از این دیدگاه ارائه شده است. بر اساس این تعریف از عرفان که تحت تأثیر نظریات هنری مکتب فرمالیسم روسی است، عرفان از سنخ هنر است و تخیّل، رمز، عاطفه و چندمعنایی که مؤلفههای اصلی هنرند، از عناصر اساسی عرفان نیز به شمار میآیند. همچنین هر تجربۀ دینی تجربهای عرفانی و هر تجربۀ عرفانی تجربهای هنری است. سپس دیدگاه عارفان مسلمان دربارۀ حقیقت عرفان و جنبههای مختلف آن ذکر گردیده که طبق آن عرفان شناختی است شهودی و حاصل تهذیب نفس و تصفیۀ باطن است. در پایان حاصل ملاحظات نگارنده بر «یکسانانگاری عرفان با نگاه هنری به الهیات و دین» بیان گردیده و نشان داده شده است که این دیدگاه افزون بر آنکه فاقد دلیل و شاهد کافی است، دچار به اشکالهایی اساسی نیز هست.
similar resources
نسبت عرفان و دین
یکی از مباحث کلیدی و سرنوشتساز دربارة عرفان و دین تعیین نسبت میان آنهاست. برخی عرفان را غیر از دین و حتی ناسازگار با آن میدانند. بر همین اساس، گروهی به عرفان دلبسته و از دین گسستهاند، و جمعی به دین پیوسته با عرفان به نزاع برخاستهاند. کسانی هم که عرفان را با دین سازگار میدانند در تعیین نسبت میان آن دو اختلاف نظر دارند. برخی عرفان را عین دین یا گوهر آن تلقی میکنند و دستهای آن را جزئی از ...
full textنگاه طبیعی به عرفان نقد و بررسی کتاب عرفان و فلسفه
هدف این مقاله1 معرفی و نقد و بررسی اجمالی عرفان و فلسفه اثر والتر ترنس استیس است. او در این کتاب پس از اشاره به هدف، شیوه، پیشینه، و روش کار خود درصدد پیافکندن طرحی نو است. استیس، بر اساس یک برنامة پژوهشی مشخص، نخست به مفروضات و تعریف اصطلاحات لازم میپردازد تا زمینه برای نقطة ثقل کتاب، یعنی ویژگیها و وجوه مشترک تجربههای عرفانی آفاقی و انفسی، فراهم گردد؛ سپس با طرح دلایل عینیتِ احوال عرفانی د...
full textرواداری در دین اسلام و عرفان اسلامی
رواداری یکی از مهمترین فضایلی است که انسان از آغاز خلقت به آن گرایش داشته و از مفاهیم عمیق در روابط انسانی است. رواداری دارای مبانی مختلف و حیثیت های گوناگونی همچون؛ سیاسی، اجتماعی، دینی، فرهنگی و علمی است. در مکاتب و ادیان الهی و اخلاقی بر رواداری تأکید می شود. در رواداری دینی، جایگاه رواداری، اصول، شاخصهها، حدود و ریشه های آن از منظر دین تعیین میشود. از جمله مواردی که باید به سنت پیامبر...
full textنسبت عرفان و دین
یکی از مباحث کلیدی و سرنوشت ساز دربارة عرفان و دین تعیین نسبت میان آن هاست. برخی عرفان را غیر از دین و حتی ناسازگار با آن می دانند. بر همین اساس، گروهی به عرفان دل بسته و از دین گسسته اند، و جمعی به دین پیوسته با عرفان به نزاع برخاسته اند. کسانی هم که عرفان را با دین سازگار می دانند در تعیین نسبت میان آن دو اختلاف نظر دارند. برخی عرفان را عین دین یا گوهر آن تلقی می کنند و دسته ای آن را جزئی از ...
full textMy Resources
Journal title
volume 24 issue 94
pages 29- 52
publication date 2020-01-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023