بررسی امکان استناد ثالث به تعهدات قراردادی حرفه‌ای در دعوای مسئولیت مدنی

مطابق اصل نسبی بودن قراردادها، تعهدات قراردادی محدود به طرفین قرارداد است و ثالث نمی‌تواند برای اثبات تقصیر حرفه‌ای به نقض آن تعهدات استناد کند و استناد به تکالیف قانونی و عرفی حرفه‌ای به‌تنهایی نیز ثالث را با محدودیت‌هایی در جبران خسارت مواجه می‌کند، به این منظور راه‌حل‌های متفاوتی برای حمایت از ثالث در جهت معافیت وی از اثبات تقصیر مدنی حرفه‌ای و امکان استناد وی به نقض تمام تعهدات قراردادی حرفه‌ای (اعم از وسیله و نتیجه) ارائه شده است. شناسایی نقض تعهد قراردادی به‌عنوان یک تقصیر مدنی، مداخلۀ موقعیت قراردادی حرفه‌ای در شناسایی تقصیر مدنی وی (ایده نسبیت تقصیر قراردادی ) و نهاد حقوقی تعهد به نفع ثالث، امکان ایجاد تعهد به سود عموم و شکل‌گیری رابطۀ قراردادی مستقیم بین حرفه‌ای و ثالث، راه‌حل‌های مرسومی است که این امکان را به ثالث می‌دهند که علیه حرفه‌ای طرح دعوا کنند. اما در مورد فعالیت حرفه‌ای‌ها که بیشتر در متن قراردادها شکل می‌گیرد، نهادهای یادشده کارایی لازم را ندارند تا از ثالث در برابر خسارت‌های ناشی از فعالیت حرفه‌ای حمایت کنند. بر این اساس، رویۀ قضایی فرانسه و انگلستان با استفاده از مبانی قاعدۀ امکان استناد طرفین قرارداد به وضعیت حقوقی ناشی از قرارداد در مقابل ثالث و یا توسعۀ تعهد به احتیاط و مراقبت در انجام تعهدات قراردادی به اشخاص ثالث، از ثالث حمایت کرده‌اند. در حقوق ایران، در نظام قواعد عمومی، امکان تعهد به سود عموم و در قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، مسئولیت محض حرفه‌ای در برابر طرف قرارداد و ثالث راه‌حل‌هایی هستند که می‌توانند در جهت حمایت از ثالث پیشنهاد شوند.