بررسی امکان‌پذیری علم دینی از طریق تحلیل ماهیت علم

author

  • انسیه نجابت دانشجوی دکترای مدیریت دولتی، گرایش مدیریت منابع انسانی
Abstract:

هدف: هدف پژوهش حاضر، روشن شدن این مسئله است که آیا علم به لحاظ ذات و ماهیت خود، اقتضای دینی یا غیر دینی بودن را دارد یا خیر؟ روش: روش انجام تحقیق از نوع مروری- تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی انجام شده است. یافته‌ها: در نگرش امتناع علم دینی، علم به معنای کسب شناخت آیینه‌وار از پدیده­ها تلقی می‌شود و بر این اساس، هیچ عامل زمینه‌ای یا انسانی در شکل‌گیری ماهیت آن تأثیرگذار نیست. اما در نگرش امکان علم دینی، ادعا می‌شودکه علم در خلأ ایجاد نمی‌شود، بلکه ذات علم همواره مبتنی بر مجموعه‌ای از عوامل درونی و بیرونی است که برآیند این عوامل، جهت کلی علم را مشخص می‌سازد. نتیجه‌گیری: ماهیت علم به نحو اجتناب‌ناپذیری متأثر از مبانی و پیش‌فرض­های متافیزیکی آن و اهداف و انگیزه‌های فاعل شناسا است و به این اعتبار، می‌توان هر علم را ذاتاً دینی یا غیر دینی برشمرد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی امکان پذیری علم دینی از طریق تحلیل ماهیت علم

هدف: هدف پژوهش حاضر، روشن شدن این مسئله است که آیا علم به لحاظ ذات و ماهیت خود، اقتضای دینی یا غیر دینی بودن را دارد یا خیر؟ روش: روش انجام تحقیق از نوع مروری- تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی انجام شده است. یافته ها: در نگرش امتناع علم دینی، علم به معنای کسب شناخت آیینه وار از پدیده­ها تلقی می شود و بر این اساس، هیچ عامل زمینه ای یا انسانی در شکل گیری ماهیت آن تأثیرگذار ...

full text

بررسی و نقد کتاب «از علم سکولار تا علم دینی»

کتاب  از علم سکولار تا علم دینی (گلشنی، 1377/1392) حاصل کوششی برای نقد رویکرد سکولار به علم و دعوت به رویکرد دینی به علم است. مولف در نقد رویکرد سکولار  دو گام اساسی برمی دارد. نخست، استدلال می کند که علم نیازمند جهت است؛ جهتی که از جهان بینی دانشمند حاصل می شود. در ضمن این استدلال، مولف به نقد دیدگاه اثبات گرایی (پوزیتیویسم) می‌پردازد و می‌کوشد نشان دهد که علم پیش فرض‌های متافیزیکی دارد. دوم ا...

full text

تبیین ماهیت، ابعاد و مؤلفه‌های علم تربیت دینی

هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین ماهیت، ابعاد و مؤلفه‌های علم تربیت دینی است تا بتواند سهمی در افزایش دانشهای بنیادین در این حوزۀ معرفتی داشته باشد. روش: این پژوهش از نوع بنیادی- کاربردی و روش مطالعۀ توصیفی- تحلیلی از نوع (اسنادی) است. یافته‌ها: در این پژوهش مراد از علم تربیت دینی؛ علم تجربی یا انسانی است که از جهت‌گیری الهی برخوردار باشد و در راستای اهداف و انگیزه‌های دینی قرار گیرد. با این تعریف از...

full text

از رئالیسم انتقادی تا علم دینی بررسی و نقد آرای عماد افروغ در باب علم دینی

خود مقدمتاً رویکرد رئالیسم‌ انتقادی را رویکرد هماهنگ‌تری می‌یابد و متعاقباً می‌کوشد با ترکیب حکمت صدرایی با رئالیسم‌ انتقادی و اتخاذ رویکرد معرفت طولی و هماهنگ و افزودن منابع معرفت وحی و شهود به منابع رئالیسم‌ انتقادی، راهی به سوی علم دینی بیابد. کاری که خود وی هم اقرار دارد که هم‌چنان پروژه‌ای ناتمام است. وی با تأیید رویکرد جامعه‌شناختی درون‌گرایانه و پذیرش تأثیر جامعه در محتوای علم، در عین اصرا...

full text

بررسی نقادانه دیدگاه مخالفان در ملاک تمایز علم دینی از علم غیر دینی

هدف پژوهش حاضر بررسی تمایز علم دینی از علم غیر دینی در نگاه مخالفان است در این رابطه معتقدند که ملاک و معیاری بر این تمایز وجود ندارد. برای اثبات این مطلب سه مقوم فرضی علم، «موضوع ـ روش ـ غایت» را در مقام ثبوت و اثبات بررسی می‌کند. لذا در مقام ثبوت، دینی بودن را به هیچ معنایی نمی‌پذیرد، اما در مقام اثبات، بین مقام داوری و مقام گردآوری تفکیک می‌کنند و مدعی می‌شوند که تنها در مورد مقام گردآوری اس...

full text

کدامین تلقی از علم؟ علم دینی، علم سنتی یا علم نوین؟

چکیده مفهوم رایج علم و دانش در ایران و کشورهای اسلامی از مفهوم نوین علم در جهان صنعتی متمایز شده است. بر این مبنا در این مقاله، توضیح داده می‌شود که چرا کشورهای اسلامی هنوز مفهوم نوین علم را نپذیرفته و در این زمینه توسعه نیافته‌اند. در این مقاله این عدم پذیرش و توسعه‌نیافتگی علمی همراه با مصداق‌های رایج توضیح داده شده است. در ادامه بر اساس تلقی‌های مختلف از علم به معرفی علم دینی پرداخته و ضمن ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 65

pages  473- 490

publication date 2016-04-15

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023