بررسی استعاره‌های مفهومی و طرح‌واره‌های تصویری ظرف «فوق»در زبان نهج‌البلاغه

Authors

Abstract:

در استعاره‌های مفهومی؛ گوینده یک مفهومِ خاصِ غیر قابل فهم را با تکیه بر تجربیات شناخته شده و طرح‌واره‌های تصویری، برای مخاطب قابل درک می‌کند، امام علی(ع) هم در نهج‌البلاغه از این مقوله‌ی زبان‌شناسی شناختی با وجود ابزارهایی چون ظرف «فوق» استفاده کردند، تا زبان نهج‌البلاغه با وجود برخورداری از امور پیچیده و معنوی برای همگان قابل فهم شود. لذا تحلیل و بررسی استعاره‌های مفهومیِ ظرف «فوق» در زبان نهج‌البلاغه، هدف نگارش این نوشتار قرار گرفته و به روش توصیفی و تحلیلی به آن پرداخته شده‌است، و بعد از باز خوانی تفاوت استعاره در رویکرد شناختی و در رویکرد سنتی می‌توان گفت؛ اولاً در نهج البلاغه، واژه‌ی فوق دارای کانونِ استعاری قوی است که بر رابطه‌ی مکانی دلالت داشته و از ترکیب «بالا» و «در طولِ» به دست آمده‌است، ثانیاً تغییر جایگاه مسیرپیما در مرزنما، طرح‌واره‌های دیگری را ترسیم کرده، که مفهوم مبدأ را تشکیل می‌دهد، این طرح‌ها، خود مبنای ساخت یک مفهوم انتزاعی محسوب می‌شود. ثالثاً در بررسی موردی فوق در تعبیرات نهج البلاغه، مشخص گردید، که «جهت و حرکت» مفهوم مبدأ بوده، مفاهیم انتزاعی چون «تسلط، عظمت، احاطه، گستردگی، علو مقامی و...» مفهوم مقصد می‌باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مفهومی استعاره های نهجالبلاغه (رویکرد زبانشناسی شناختی)

مطالعه ی استعاره یکی از کانونی ترین محورهای رویکرد معنابنیاد زبان شناسی شناختی است. براساس نظریه ی شناختی لیکاف و جانسون (1980) در باب استعاره، جایگاه استعاره نظام مفهومی ای است که براساس آن می اندیشیم و عمل می کنیم. زبان نیز از آنجا که برگرفته از فرایند های ذهنی است، کاملاً استعاری است. به این ترتیب، براساس استعاره، دیگر صرفاً یک آرایه ی ادبی نیست که وظیفه اش تنها زینت کلام باشد. در این نظریه، ا...

full text

استعاره مفهومی و طرحواره‌های تصویری در اشعار ابن‌خفاجه

استعاره از حیث نوآوری و گیرایی خیال و بازتابی که در جان‌ شنوندگان پدید می‌آورد، قلمرو فراخی برای شگفتی‌زایی و میدانی برای مسابقه بزرگان سخن است، اهمیت استعاره در شعر، چنان است که عده‌ای از نظریه پردازان ادبی، زبان را فقط« خیال و استعاره» می‌دانند. از مکاتب بسیار جدیدی که به مسأله‌ی استعاره پرداخته است، مکتب زبان‌شناسان شناختی است. در این دیدگاه استعاره یک فرآیند ذهنی- زبانی است. آنان استعاره را...

full text

بررسی استعاره‌های کلامی-تصویری در چند پوستر مناسبتی زبان فارسی

این مقاله به بررسی استعاره‌های کلامی –تصویری درچند پوستر مناسبتی زبان فارسی بر اساس مدل تحلیلی استعاره‌های چندوجهی فورسِویل (1994 و 2006) می‌پردازد. هرچند مطالعه نشانه‌شناختی و نشانه‌شناختی اجتماعی وجوه غیرکلامی پیام به ترتیب از بارت و کرس و ون لئوون شروع شد، اما در چارچوب معنی‌شناسی شناختی، نخستین بار، محققانی چون فورسویل (1994) به بررسی وجوه غیرزبانی استعاره مفهومی مانند وجه بصری، تصویری و وجو...

full text

بررسی رابطه تجربه عرفانی و زبان تصویری در عبهرالعاشقین

مقاله حاضر ضمن اشاره ای گذرا به محتوا و درونمایه عبهرالعاشقین نوشته روزبهان بقلی شیرازی (522ـ606) بر آن است که در گام نخست به تصویرپردازی و ساختارهای تصویری روزبهان در این اثر عرفانی بپردازد، سپس نقش این تصاویر و شگرد های بلاغی را در بازنمایی اندیشه و ذهنیات روزبهان، و نیز نحوه ارتباط میان آنها را مورد بررسی قرار دهد. حاصل این پژوهش آن است که با توجه به ذهنیت استعاره گرای روزبهان، «قطب استعاری ...

full text

استعاره مفهومی و طرحواره های تصویری در اشعار ابن خفاجه

استعاره از حیث نوآوری و گیرایی خیال و بازتابی که در جان شنوندگان پدید می آورد، قلمرو فراخی برای شگفتی زایی و میدانی برای مسابقه بزرگان سخن است، اهمیت استعاره در شعر، چنان است که عده ای از نظریه پردازان ادبی، زبان را فقط« خیال و استعاره» می دانند. از مکاتب بسیار جدیدی که به مسأله ی استعاره پرداخته است، مکتب زبان شناسان شناختی است. در این دیدگاه استعاره یک فرآیند ذهنی- زبانی است. آنان استعاره را ...

full text

بررسی رابطة تجربة عرفانی و زبان تصویری در عبهرالعاشقین

مقالة حاضر ضمن اشاره ای گذرا به محتوا و درونمایة عبهرالعاشقین نوشتة روزبهان بقلی شیرازی (522ـ606) بر آن است که در گام نخست به تصویرپردازی و ساختارهای تصویری روزبهان در این اثر عرفانی بپردازد، سپس نقش این تصاویر و شگرد های بلاغی را در بازنمایی اندیشه و ذهنیات روزبهان، و نیز نحوة ارتباط میان آنها را مورد بررسی قرار دهد. حاصل این پژوهش آن است که با توجه به ذهنیت استعاره گرای روزبهان، «قطب استعاری ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 32

pages  2- 2

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023