بررسی استعاره‌های شیئی در جزءهای بیست و شش تا سی‌ام قرآن مجید

پژوهش حاضر، استعاره‌های شیئی را از جزء بیست و ششم (ابتدای سوره احقاف) تا جزء سی‌ام قرآن مجید تحلیل کرده است. هدف اصلی پژوهش، تعیین مهم‌ترین حوزه‌های مقصد در استعاره‌های مفهومی شیءبنیاد و تبیین‌شناختی آنها همراه با تعیین بسامد وقوع آنهاست. دسته‌بندی مفاهیم استعاری در چهار حوزۀ روابط انسان با خدا، خودش، طبیعت و دیگر انسان‌ها صورت می‌گیرد. احتساب «شیء» در زمرۀ «طرحوارۀ انگاره‌ای» مجزا براساس دیدگاه سانتیبانز[1] (2002) است که مبنای تحلیل طرحواره‌های انگاره‌ای در پژوهش کنونی نیز هست. بر پایۀ تقسیم‌بندی چهارگانۀ فوق، مفاهیم مقصد مربوط به هر نوع رابطه، کانون استعاری و بسامد وقوع آنها در بافت سوره / آیه مشخص و بررسی شده‌اند. طرحواره‌های شیئی در به وجود آمدن استعارۀ ساختار رویداد در قرآن نقش مستقیم و بنیادی دارند. سببیت، حالت‌ها و رویدادهای متحرک سه جنبۀ پرکاربرد در استعاره ساختار رویداد در قرآن‌اند و طرحوارۀ انگاره‌ای شیء نقش اصلی را در مفهوم‌سازی این سه جنبۀ استعاری دارد. در این بررسی تعداد 17 مفهوم مقصد با مجموع فراوانی 34 مورد به دست آمد و تحلیل شد. عذاب، آیه، رخداد قیامت، شر، اعمال، آرامش و زمان مفاهیم پرکاربرد در 5 جزء آخر قرآن کریم‌اند که با طرحوارۀ شیئی مفهوم‌سازی استعاری شده‌اند. [1] Santibáñez