بررسی ارجحیت غذایی ماهی قزل آلای خال قرمز در رودخانه شفارود استان گیلان

     قزل­آلای خال قرمز جمعیتی آسیب­پذیر از ماهی آزاد دریای خزر بوده ولی در اغلب آبهای شیرین حوزه ایرانی دریای خزر انتشار دارد و در رودخانه شفارود نیز، این ماهی دارای فراوانی مناسبی در مناطق بالادست است. این بررسی با هدف آشنایی از خصوصیات زیست شناختی تغذیه قزل آلای خال قرمز و از زمستان 1388 تا پاییز 1389 انجام و از دستگاه الکتروشوکر و تور پرتابی جهت صید ماهیان استفاده شد. ماهیان مورد بررسی دارای اوزان 54/7 تا 4/78 (7/14±56/26) گرم، طول کل 89 تا 192 (میانگین 8/21± 43/128) میلیمتر و سن +0 تا +4 (میانگین 8/0±15/2 سال) بودند. میانگین­های شاخص طول نسبی لوله گوارش (RLG) 10/0±85/0، شاخص پری لوله گوارش (GSI) 5/3±08/6 و شاخص شدت تغذیه (IF) در آنها 4/157±45/195) برآورد و شاخص تهی بودن لوله گوارش (CV) صفر (0) تعیین گردید.  در لوله گوارش قزل آلای خال قرمز شفارود 31 خانواده از 14 راسته شامل کرمهای کم تار (Lambricidae و Lumbriculidae)، ناجورپایان (Gammaridae)، جورپایان (Asellidae)، عنکبوت­های آبی (Hygrobatidae)، هزارپایان (Myriapoda)، حشرات قاب بال (Dytiscidae و Elmidae)، دوبالان (Blephariceridae، Chironomidae، Empididae، Simuliidae، Stratiomyidae، Tabanidae و Tipulidae)، یکروزه ها (Baetidae ، Ephemeridae و Heptagenidae)،                پرده­ بالان (Formicidae)، مگالوپترا (Sialidae)، سنجاقکها (Agrionidae)، بهاره ها (Leucteridae ، Nemouridae ، Perlidae و Taeniopterygidae)، بال موداران (Hydropsychidae،Lepidostomatidae ، Limnephilidae، Philopotamidae و Rhyacophilidae)  و نیم بالان جداسازی گردید و لذا این ماهی در منطقه مطالعاتی، گونه­ای وسیع­خوار و گوشتخوار محسوب می­گردد. بررسی فراوانی مشاهدات طعمه­ها نشان داد که در لوله گوارش قزل­آلای خال قرمز در زمستان دوبالان و یکروزه ها، در بهار ، دوبالان ، یکروزه ها و بال موداران، در تابستان، دوبالان، یکروزه­ها، بال موداران، بهاره­ها و پرده­بالان و در پاییز، دوبالان و یکروزه­ها بعنوان غذای اصلی مصرف­شده  که در سنین مختلف نیز تغییرات دیده می­شود و در کل، دوبالان (9/97 درصد)، یکروزه­ها (3/83 درصد)،  بهاره ها (1/52 درصد) و بال موداران (1/52 درصد) بعنوان غذای اصلی و سایر اقلام غذایی بعنوان غذای ثانویه (فرعی) یا اتفاقی (تصادفی) مصرف شده اند.