بررسی ارتباط خشکسالی و تغییرات NDVI در تیپ های مختلف پوشش گیاهی (مطالعه موردی: مراتع جنوب استان یزد)

کاهش بارندگی و افزایش دما هر یک به تنهایی یا با کمک هم، منجر به بروز خشکسالی می­شوند. خشکسالی با تأثیر بر منابع آب و پوشش گیاهی یک منطقه باعث تسریع گسترش نواحی بیابانی می­گردد. به منظور بررسی ارتباط خشکسالی­های سالانه و تغییرات پوشش گیاهی مراتع جنوب استان یزد، از داده­های هواشناسی و سنجش از دور استفاده شد. در ابتدا، شدت­های خشکسالی با استفاده از شاخص­های خشکسالی SPI و RDI در بازۀ زمانی سالانه تعیین شد. پهنه­بندی شاخص­های خشکسالی به کمک پنج روش درون­یابی انجام شد. سپس با استفاده از تصاویر سری زمانی NDVI سنجنده MODIS طی سال­های 2000 تا 2014 میانگین NDVI فصلی و سالانه محاسبه شد. در گام بعدی، روابط بین شاخص­های خشکسالی و شاخص NDVI در 16 تیپ گیاهی مرتعی بررسی شد. بر اساس نتایج شدت خشکسالی در سال­های آبی 2000-1999 و  2008-2007 منطقه مورد مطالعه به ترتیب در وضعیت خشکسالی متوسط و خشکسالی بسیار شدید قرار داشته است. ارزیابی نتایج همبستگی نشان داد در بیشتر تیپ­های گیاهی بین میانگین NDVI سالانه، فصل بهار و تابستان با شاخص­های خشکسالی همبستگی معنی­داری (01/0>p ) وجود دارد. بر اساس نتایج بیشترین میزان ضریب تبیین (R2) بین تغییرات شاخص NDVI سالانه و شاخص SPI سالانه در تیپ گیاهی Artemisia sieberi-Ebenus stellataمشاهده شد (75/0R2=). پس از آن بالاترین میزان ضریب تبیین در تیپ­های گیاهی Zygophyllum eurypterum-Artemisia sieberi، Artemisia sieberi-Amygdalus scoparia وAmygdalus scoparia-Acer cineracens-Pistasia atlanticaبه دست آمد. به طوری که به ترتیب در این تیپ­های گیاهی 68، 65 و 63 درصد تغییرات شاخص NDVI سالانه تابع تغییرات شاخص خشکسالی SPI می­باشد. تاثیر خشکسالی بر تیپ­های گیاهی مختلف، بسته به شرایط اکولوژیک منطقه، نوع گونه گیاهی، فرم رویشی و همچنین سایر گونه­های همراه در تیپ گیاهی متفاوت است.