بررسی اثر مقادیر مختلف کلسیم و منیزیوم بر تغییرات سلولی - تکوینی ریزغده‌های سیب زمینی در شرایط درون شیشه‌ای

گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum L .)، گیاه زراعی و بسیار مهم دنیا است. روش­ تکثیر این گیاه عمدتا از طریق غیرجنسی است. روش­های مرسوم و سنتی در تکثیر غیر جنسی گیاه با مشکلات مهمی مواجه است. اما ریزغده­های سیب زمینی حاصل از کشت بافت جایگزین مناسبی برای غده­های بذری است. هدف از این پژوهش بررسی اثر غلظت‌های مختلف CaCl2 و MgSO4 در محیط‌های کشت در شیشه بر تغییرات سلولی تکوینی ریز غده‌های حاصل از کشت بافت این گیاه است. در این پژوهش از محیط‌های کشت آزمایشگاهی جامد و مایع برای تهیه گیاهچه استریل والقای ریزغده زایی استفاده شد. در محیط­های ریزغده­زایی غلظت هر یک از ترکیبات حاوی کلسیم و منیزیوم 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 برابر حد تعیین شده در محیط‌کشت استاندارد MS در نظر گرفته شد. ریزغده­زایی درتناوب نوری صورت گرفت. به منظور بررسی‌های تکوینی و تشریحی ریز غده‌ها، پس از تشکیل ریزغده ها، ابعاد طولی و عرضی آنها، تغییرات تعداد و ابعاد سلول‌ها و محتوای نشاسته در سلول‌های بافت پارانشیم پوست و مغز سنجیده شد. نتایج آماری معنی‌دار نشان داد در غلظت‌های مختلف CaCL2 بیشترین تعداد ردیف‌های سلولی متعلق به محیط‌کشت با غلظت نیم تا یک برابر غلظت این ترکیب در محیط‌کشت استاندارد بود و از نظر تعداد دانه‌های نشاسته ریزغده‌های تکوین یافته در محیطی با غلظت برابر با غلظت استاندارد این ترکیب درمحیط‌کشت، بیشترین مقدار را نشان دادند. در گروه‌های MgSO4 هر چند حضور حداقل مقدار منیزیوم برای تشکیل ریز غده ضروری است اما بر تغییرات سلولی بافتی ریزغده‌ها و میزان نشاسته اثر آماری معنی‌داری ندارد. بنابراین غلظت‌های استاندارد محیط‌کشت از این دو ترکیب تا نیمی از مقدار آن‌ها، بهترین محیط در کیفیت ریزغده‌ها می‌باشد.