بررسی اثر سیستم‏های مختلف خاکورزی بر فعالیت بیولوژیکی و آنزیمی خاک

Authors

  • بهنام کامکار استاد و عضو هیئت علمی گروه زراعت، دانشکده تولیدات گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • سعیده صادقی دانشکده مهندسی اب و خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
  • سهیلا ابراهیمی استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • فرشاد کیانی دانشیار و عضو هیئت علمی گروه علوم خاک دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • محمداسماعیل اسدی دانشیار و عضو هیئت علمی بخش فنی و مهندسی موسسه تحقیقات آب و خاک استان گلستان
Abstract:

چکیده سابقه و هدف: در سال‌های اخیر استفاده از روش‌های خاکورزی حفاظتی در دنیا بسیار مورد توجه قرار گرفته و استفاده از روش خاکورزی مرسوم در برخی از نقاط دنیا منسوخ شده است. سیستم‌های خاک- ورزی حفاظتی معمولا در مناطق خشک و نیمه خشک اجرا می‏شود. در مناطق نیمه خشک کلید افزایش تولید گیاهان زراعی به حداکثر رساندن نفوذ آب‌های سطحی است. بعلاوه، تکنیک‏هایی که منجر به کاهش تبخیر از خاک در هنگام خشکی و افزایش مقدار آب در دسترس گیاهان می‌شود، بسیار حائز اهمیت می‏باشند. روشهای مرسوم خاکورزی با افزایش هزینه‏های انرژی، موجبات فرآیندهای تخریب و تحلیل منابع آب و خاک را فراهم می‌کنند و دراز مدت روی ویژگی‌های خاک اثر نامطلوب می‌گذارد و سبب تشکیل لایه‏های سخت می‏گردد. سهم متابولیک و سهم میکروبی از جمله شاخص‏های اکوفیزیولوژیک هستند که برای تعیین وضعیت میکروبی خاک مورد ارزیابی قرار می‌گیرند. مواد و ورش‏ها: این تحقیق در سال 1394 به منظور بررسی اثر سیستم‏های مختلف خاکورزی بر فعالیت‏های زیستی خاک در استان گلستان اجرا شد. در این مطالعه در مرحله اول سه منطقه از استان گلستان در حوزه گرگانرود و در شهرستان‌های گنبد، کردکوی و بندرگز انتخاب شدند. از هر کدام از این مدیریت‌ها تعداد 30 نمونه از عمق 0-30 سانتیمتری گرفته پس از آن خصوصیات بیولوژیکی خاک از قبیل تنفس میکروبی خاک، بیوماس میکروبی، فعالیت آنزیم‏های اوره‏آز، آلکالین فسفاتاز، اسید فسفاتاز، دهیدروژناز و سلولاز اندازه گیری شد. آزمایش به صورت بلوک‏های کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. یافته‏ها: نتایج نشان داد اثر تیمار خاکورزی در سه منطقه گنبد، کردکوی و بندرگز بر صفات تنفس میکروبی، فسفاتاز قلیایی، فسفاتاز اسیدی، اوره آز، سلولاز و دهیدروژناز معنی‏دار شد، ولی در منطقه گنبد بر زیست توده میکروبی اثر معنی داری نداشت. نتایج مقایسه میانگین داده‏ها نشان داد فعالیت بیولوژیکی خاک در سه منطقه مورد مطالعه تحت تأثیر سیستم‏های مختلف خاکورزی قرار گرفت. در هر سه منطقه مورد مطالعه میزان تنفس در سیستم شخم مرسوم بیشتر از سیستم بدون شخم و شخم حفاظتی بود. در حالی که در سیستم بدون شخم به دلیل کاهش تجزیه مواد آلی میزان زیست توده میکروبی بیشتر از دو سیستم دیگر بود. با توجه به اینکه در مناطق مختلف میزان فعالیت آنزیمی در سیستم‏های مختلف با هم اختلافاتی داشت ولی نتایج نشان داد که میزان فعالیت آنزیم‏های فسفاتاز قلیایی و اسیدی، اوره‏آز و سلولاز در منطقه گنبد در سیستم حفاظتی از دو سیستم دیگر بیشتر بود در حالی که در منطقه کردکوی فعالیت این آنزیم‏ها در سیستم حفاظتی کمتر از دو سیستم دیگر بود. در دو منطقه کردکوی و بندرگز نیز میزان فعالیت آنزیم دهیدروژناز در سیستم شخم حفاظتی بیشتر از دو سیستم دیگر بود در حالی که در منطقه گنبد میزان فعالیت این آنزیم در سیستم بدون شخم بیشتر از دو سیستم دیگر بود. نتیجه‏گیری: سیستم‏‌های خاکورزی مختلف بر میزان فعالیت بیولوژیکی و آنزیمی خاک اثر دارند که این فعالیت نیز وابسته به منطقه بود به طوری که بیوماس میکروبی خاک با کاهش میزان رطوبت و مواد آلی خاک کاهش یافت. همچنین با توجه به نتایج این مطالعه مشخص شد که سیستم شخم مرسوم از نظر فعالیت‏های بیولوژیکی و آنزیمی خاک در هر سه منطقه به خصوص منطقه گنبد کارایی کمتری داشته و سیستم‏های بدون شخم و حفاظتی دارای کارایی بیشتری بودند هر چند که در مناطق مختلف این وضعیت متفاوت بود. واژه‏های کلیدی: خاکورزی، فعالیت آنزیمی، شخم حفاظتی و مواد آلی

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر مقادیر مختلف رطوبتی خاک در سطوح مختلف سالیسیلیک اسید بر فعالیت آنزیمی و ویژگی های مورفوفیزیولوژیکی یونجه

به­منظور بررسی اثر مقادیر مختلف رطوبتی خاک در سطوح مختلف سالیسیلیک اسید بر فعالیت آنزیم­ها و ویژگی­های مورفوفیزیولوژیکی یونجه، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه کردستان، در تابستان سال ۱۳۹۲ به­صورت مزرعه­ای طراحی و اجرا شد. عامل اول شامل دو سطح آبیاری نرمال (100 درصد ظرفیت زراعی) و تنش خشکی (50 درصد ظرفیت زراعی) و عامل دوم شامل...

full text

بررسی ویژگی‌های بیولوژیکی و فعالیت‌های آنزیمی خاک تحت تأثیر نوع خاک و عمق نمونه‌برداری

مطالعه فعالیت‌های آنزیمی و ویژگی‌های بیولوژیکی خاک نشانه‌هایی از پتانسیل خاک برای پشتیبانی از فرآیندهای بیوشیمیایی و حفظ حاصلخیزی خاک در اختیار ما قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نوع خاک و عمق بر برخی ویژگی‌های شیمیایی و بیولوژیکی خاک و نیز بر میزان فعالیت آنزیمی خاک شامل آنزیم‌های اوره‌آز، اینورتاز، آلکالین فسفاتاز و آریل‌سولفاتاز بر روی دو نوع خاک هیستوسول انجام شد. نمونه‌برداری در...

full text

بررسی اثر غلظت‌های مختلف آلومینیوم بر فعالیت آنزیمی و برخی پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه Phaseolus vulgaris L.

آلومنیوم یکی از فلزات سنگین است که اثرات سمی آن در گیاهان متفاوت از جنبه‌های مختلف فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، ملکولی و سایر موارد مهم مورد بررسی و قابل توجه است. با کاهش pH خاک انحلال‌پذیری این یون افزایش می‌یابد و از طریق ریشه جذب شده و بدین ترتیب بر رشد گیاهان تأثیر می‌گذارد. در این پژوهش اثر سمی آلومنیوم بر برخی فعالیت‌های آنزیمی و فیزیولوژیکی گیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris L. ) مورد بررسی قرا...

full text

تأثیر غلظت‌های مختلف اورانیم (U238) بر جمعیت‌های میکروبی و فعالیت آنزیمی خاک

اورانیم یکی از مؤلفه‌های همه‌جا حاضر محیط زیست با غلظت متوسط 4 میلی‌گرم بر کیلوگرم می‌باشد. معمولاً غلظت آن به علت فعالیت‌های انسانی در بعضی مناطق زمین به بالاتر از حد مجاز رسیده و این امر سبب آلودگی خاک‌ها و آب‌های زیرزمینی گردیده است. به منظور بررسی تأثیر مقدار اورانیم بر فعالیت آنزیم فسفاتاز و جمعیت‌های میکروبی خاک، مطالعه‌ای در قالب طرح کاملاً کاتوره‌ای به صورت فاکتوریل با شش غلظت مختلف اوران...

full text

اثر پوشش های جنگلی، مرتعی و زراعی بر مشخصه های میکروبی و فعالیت های آنزیمی خاک

سابقه و هدف: تخریب رویشگاههای جنگلی و تغییر کاربری اراضی از جمله عوامل مؤثر بر تغییرپذیری مشخصه‌های خاک به شمار می-روند. مشخصه‌های میکروبی و فعالیت‌های آنزیمی، به عنوان شاخص‌های سلامت خاک، پویاترین و حساس‌ترین مشخصه‌های خاک محسوب می‌شوند که نقش مهمی در چرخه عناصر غذایی، حاصل‌خیزی درازمدت و جریان انرژی در خاک دارند. این مشخصه‌ها اطلاعات مفید و کاملی در مورد چرخه بیوژئوشیمیایی عناصر نشان می‌دهند،...

full text

بررسی برخی از فعالیت های آنزیمی دو خاک هیستوسول و ارتباط آن ها با خصوصیات بیولوژیکی و شیمیایی خاک

فعالیت های آنزیمی خاک از شاخص های مهم بیولوژیکی بوده و منعکس کننده کیفیت و حاصلخیزی خاک هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط برخی ویژگی های شیمیایی و بیولوژیکی خاک با میزان فعالیت آنزیم های اوره آز، اینورتاز، آلکالین فسفاتاز و آریل سولفاتاز بر روی دو نوع خاک هیستوسول از دو مکان متفاوت در کرمان و شهرکرد انجام شد. نمونه برداری در هر منطقه از 3 نیمرخ خاک (120-0 سانتی متر، با لایه های مساوی 20 سان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 2

pages  151- 164

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023