بررسی اثر سرریز فناوری از طریق سرمایه گذاری مستقیم خارجی و واردات بر نوآوری

با افزایش چشمگیر نقش دانش و نوآوری در فعّالیت های اقتصادی، نوآوری به مهم‌ترین جنبه خلق دانش تبدیل شده است. هم چنین با شتاب روند همبستگی اقتصاد جهانی شاهد رشد روزافزون انتشار و توزیع دانش و فناوری هستیم. بنابراین کشورهای درحال توسعه به منظور پرکردن شکاف فناوری و درآمدسرانه با کشورهای توسعه یافته بایستی علاوه بر نوآوری داخلی، به انتشار و سرریز فناوری بین المللی توّجه داشته باشند. این مطالعه به بررسی تاثیر انباشت فعّالیتهای تحقیق وتوسعه داخلی، سرریز انباشت تحقیق وتوسعه از کانال واردات کالا و جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی و سرمایه انسانی بر نوآوری کشورهای منطقه خاور میانه، قفقاز و خلیج فارس طی دوره 2000-2009 پرداخته است. نتایج تخمین نشان می دهد انباشت تحقیق و توسعه داخلی تأثیر مثبت و معنی دار بر نوآوری کشورهای مورد مطالعه دارد درحالی که اثر انتشار و سرریز فناوری بین المللی از کانال واردات کالا بر نوآوری داخلی بدون وجود سرمایه انسانی بی معنی است، اما ضریب انباشت تحقیق و توسعه خارجی (ازکانال(Foreign Direct Investment) FDI) منفی است درحالیکه ضریب متغیّر اثر متقابل سرمایه انسانی با انباشت تحقیق و توسعه خارجی از کانال جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی مثبت و ناچیز است. هم چنین براساس نتایج تخمین بیشترین اثر مثبت بر نوآوری مربوط به انباشت تحقیق و توسعه داخلی می باشد.