بررسی اثر جهش ژنتیکی پرتوهای لیزر روی صفات زراعی و DNA در نخود زراعی (Cicer arietinum L.)

Authors

  • حسین دشتی استاد، گروه ژنتیک و تولید گیاهی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان
  • محمدرضا بی همتا استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
  • ملیحه یوسفی دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان
Abstract:

تنوعی که در موجودات زنده اعم از گیاه و جانور وجود دارد ناشی از جهش (موتاسیون­)های طبیعی در سطح DNA و درپی نوترکیبی و انتخاب است که در طی میلیون­ها سال رخ داده است. هدف از انجام این آزمایش بررسی امکان ایجاد تغییر ژنتیکی در گیاه نخود با استفاده از پرتوهای لیزر است. پرتوهای لیزر با نفوذپذیری بالایی که دارند باعث ایجاد تغییرات ریخت‌شناختی (مرفولوژیک) و فیزیولوژیک در گیاهان می­شوند. در این آزمایش پرتوهای لیزر YAGND: با طول‌موج 530 نانومتر، لیزر هلیوم نئون با طول‌موج 632 و لیزر UV با طول‌موج 308 نانومتر در مدت‌زمان‌های مختلف روی بذر نخود رقم ILC­482 به‌کار برده شد. پس از پرتوتابی و کاشت بذرها (M1)، تا زمان برداشت صفات: روز تا جوانه­زنی، گلدهی و غلاف­دهی، درصد جوانه‌زنی، شمار ساقه­های دارای غلاف، شمار کل غلاف­ها، شمار غلاف­های خالی و پر، شمار بذر در بوته، وزن صددانه، ارتفاع بوته، وزن خشک بوته و عملکرد دانه اندازه­گیری شد. بذرهای تولیدی از تیمارهای پرتوتابی‌شده همراه با شاهد در نسل بعد (M2) کشت و صفات بالا دوباره اندازه‌گیری شدند. نتایج در نسل اول نشان داد، در سه صفت (ارتفاع بوته، شمار غلاف­های خالی و وزن خشک) تفاوتی بین شاهد و تیمارهای پرتوتابی شده وجود نداشت. اما در دیگر صفات در تیمارهای مختلف تغییراتی نسبت به شاهد در نسل اول و دوم به­وجود آمد. به‌طورکلی پرتوتابی موجب کاهش میزان صفات نسبت به شاهد شد. در ضمن بررسی‌های مولکولی رخداد جهش را در سطح DNA توسط اشعۀ لیزر اثبات کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی پارامترهای ژنتیکی صفات زراعی در ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.) با استفاده از تجزیه دی‌الل

به منظور برآورد میزان ترکیب‌پذیری ژنوتیپ‌های نخود و اطلاع از نحوه کنترل ژنتیکی صفات زراعی و عکس‌العمل آن‌ها در شرایط تنش خشکی، شش لاین نخود و نسل F1 حاصل از تلاقی آن‌ها در سال زراعی 87-1386 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود (کرمانشاه) مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه آماری به روش دوم گریفینگ و هیمن انجام شد. معنی‌دار بودن میانگین مربعات ژنوتیپ‌های...

full text

تنوع ژنتیکی نخود زراعی تیپ کابلی (Cicer arietinum L.) ایران بر اساس صفات زراعی و نشانگر RAPD

  در مطالعه حاضر 105توده نخود کابلی دریافت شده از بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه پنج رقم شاهد (آرمان، جم، هاشم، بیونیج و ILC-482 ) در قالب طرح آگمنت در سال‌های زراعی 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه کاشته شدند . تجزیه واریانس صفات اندازه‌گیری شده نشان داد که عملکرد بوته، تعداد شاخه‌های اولیه و شاخص برداشت به ترتیب با 89/22‌، 2/22 و 49/19 درصد بیشترین تغییرات...

full text

مطالعه تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات زراعی در لاین‌های نخود در شرایط دیم (Cicer arietinum L.)

آگاهی از روابط بین صفات زراعی این امکان را فراهم می‌کند تا به نژادگران با تشخیص آسان صفات، فشار گزینشی را در مراحل مختلف برنامه اصلاحی اعمال نمایند. به منظور تعیین تنوع ژنتیکی، همبستگی بین صفات و بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم صفات بر عملکرد دانه، چهل و هشت لاین بین‌المللی نخود به همراه رقم زراعی جم در یک آزمایش لاتیس ساده 7×7 دوگانه در سال 1379 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرکه کردستان کاشت و مو...

full text

ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‏های نخود زراعی(Cicer arietinum L.) براساس صفات مورفولوژیک و نشانگرهای CDDP و SCoT

شناسائی ژنوتیپ‌هائی با تنوع ژنتیکی در گیاهان، یکی از عوامل کلیدی برای نگهداری ژرم‌پلاسم و پتانسیل مواد اصلاحی برای آینده است. به منظور مطالعه تنوع ژنتیکی سی ژنوتیپ نخود بااستفاده از 11 نشانگر CDDP (DNA محرک محافظت شده) و 9 نشانگر SCoT (کدون‌های آغاز هدف) استفاده شد. ژنوتیپ‌ها در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی باسه تکرار درمزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج کاشته شدند. در طول آزمایش برخی صفات م...

full text

تنوع ژنتیکی نخود زراعی تیپ کابلی (cicer arietinum l.) ایران بر اساس صفات زراعی و نشانگر rapd

در مطالعه حاضر 105توده نخود کابلی دریافت شده از بانک ژن گیاهی ملی ایران به همراه پنج رقم شاهد (آرمان، جم، هاشم، بیونیج و ilc-482 ) در قالب طرح آگمنت در سال های زراعی 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه کاشته شدند . تجزیه واریانس صفات اندازه گیری شده نشان داد که عملکرد بوته، تعداد شاخه های اولیه و شاخص برداشت به ترتیب با 89/22 ، 2/22 و 49/19 درصد بیشترین تغییرات ژ...

full text

تجزیۀ تنوع ژنتیکی در صفات زراعی ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.) با استفاده از روش‌های آماری چند متغیره

به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپ­های نخود زراعی، 57 ژنوتیپ مختلف نخود به همراه شش شاهد (جم، کوروش، هاشم، آزاد، آرمان، بومی) در دو سال در سال­های زراعی 94-1392 در منطقۀ شهربابک کشت شدند و صفات زراعی روز از کاشت تا گلدهی، شمار کل غلاف­ها در بوته، شمار غلاف‌های پر و خالی در هر بوته، شمار دانه در بوته، عملکرد در بوته ، وزن خشک بوته، شاخص برداشت و وزن صددانه اندازه‌گیری شدند. بیشتر صفات، دامنۀ گ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 48  issue 3

pages  673- 683

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023