بررسی اثر تاریخ کاشت و سامانه آبیاری بر برخی ویژگی های زراعی برنج در گنبد کاووس

با هدف ارزیابی کارایی سامانه آبیاری زیرسطحی به روش کپسول‌های رسی متخلخل در تامین نیاز آبی برنج در دو تاریخ کشت مختلف آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کاملا تصادفی در سه تکرار و با دو تیمار آبیاری (غرقابی و زیر‌سطحی) در دو فاز زمانی کشت (تاریخ کشت اول: 1-خرداد و تاریخ کاشت دوم: 1-تیرماه) در سال 1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبدکاووس اجرا شد. صفات ارتفاع بوته، طول خوشه اصلی، جرم دانه پر، جرم هزاردانه، جرم خوشه اصلی، جرم کل خوشه‌ها و عملکرد دانه، میزان مصرف آب و کارایی مصرف آب بررسی شد. نتایج نشان داد تیمار آبیاری غرقاب نسبت به آبیاری زیرسطحی در هر دو تاریخ کاشت افزایش عملکرد معنی‌داری نداشت. صرفه جویی آب مصرفی به روش زیرسطحی در مقایسه با روش غرقابی در تاریخ کاشت اول و دوم به ترتیب30 و 5/39 درصد بود. همچنین نتایج نشان داد اختلاف معنی‌داری بین عملکرد دانه در فاز زمانی کاشت وجود داشت. عملکرد دانه در تاریخ کاشت دوم (3212 کیلوگرم بر هکتار) نسبت به تاریخ کاشت اول (4463 کیلوگرم بر هکتار) با 28 درصد کاهش همراه بود. نتیجه کلی آن که به کمک تکنیک تامین رطوبت نزدیک به اشباع خاک می‌توان به کشب برنج بدون کاهش عملکرد مبادرت کرد.