بررسی اثرات بالقوه دین‌داری بر فقر ذهنی در ایران

سنجش عوامل شکل‌گیری فقر ذهنی، از موضوعات بین‌رشته‌ای است که در سال‌های اخیر مورد توجه اقتصاددانان نیز قرار گرفته است. فقر ذهنی بیانگر احساس، ادراک یا باور به فقر در افراد است که به علل مختلفی در آنها ظاهر می­شود و ممکن است توأم با فقر عینی و یا بدون آن باشد.  هدف اصلی این مقاله ارزیابی رابطه دین‌داری با فقر ذهنی است که به کمک داده‌های نتایج موج چهارم «طرح بررسی و سنجش شاخص‌های فرهنگ عمومی کشور سال 1391» ـ با 17000 نمونه برای جمعیت بالای 16 سال در 31 استان کشور ـ انجام ‌شده است.  برای این سنجش از روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده ‌شده و نتایج حاکی از آن است که دین‌داری اثر معنادار و معکوس بر فقر ذهنی دارد؛ یعنی ارتقای دین‌داری، احساس و ادراک فقر را کاهش می‌دهد. از نتایج فرعی این پژوهش وجود رابطه معنادار بین فقر ذهنی و متغیرهای درآمد و اعتماد است.