بررسی ابیات تازه و منسوب به رودکی سمرقندی در فرهنگ لغت حلیمی (شرح بحر‌‌ الغرائب)

Authors

  • سجاد دهقان کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
  • نصرالله امامی استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
Abstract:

در میدان گستردة ادبیات فارسی، بزرگانی مانند میرزایف و براگینسکی و سعید نفیسی، پیش از سایر پژوهشگران، دربارة اشعار رودکی (پدر شعر پارسی) پژوهش کردند. آنان با تأمل‌های شایستة خود در جمع‌آوری اشعار رودکی، زمینه را برای پژوهش‌های دیگر دربارة شعر این شاعر فراهم کردند. با‌توجه‌به نقل بسیاری از اشعار رودکی در فرهنگ‌های لغت و دسترسی‌نداشتن این بزرگان به برخی از این فرهنگ‌ها، همچنین وجود ابیات نو، ضبط‌های متفاوت و انتساب‌های برخی ابیات رودکی به شاعران دیگر و برعکس، یکی از این فرهنگ‌های لغت در این پژوهش بررسی می‌شود. این اثر، فرهنگ شرح بحر الغرائب یا لغت حلیمی است. نگارندگان با استفاده از دو نسخة خطی این فرهنگ، به متن کامل‌تری از آنچه علامه نفیسی استفاده کرده است، دست یافته‌اند. در این پژوهش با نقل برخی از این شواهد، سه بیت تازة منسوب به رودکی معرفی خواهد شد و با‌تکیه‌بر فرهنگ نامبرده، دربارة انتساب برخی از ابیات به این شاعر، در تصحیح‌های مختلف از دیوان او، بحث می‌شود.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل و شرح ابیات عربی در سندبادنامه ی ظهیری سمرقندی

چکیده: قرن ششم، قرن پیوند عاطفه و اندیشه های پرتوان شاعران و نویسندگان است. در این دوره نثر از سادگی خود دور شده و به نثر فنی تبدیل شده است، بر اثر نفوذ زبان عربی و رواج فضل گرایی در بین نویسندگان، نثر ساده جای خود را به نثر فنی سپرده است، و پر از آرایه های لفظی و معنوی گردیده و شاعران و نویسندگان برای اینکه بتوانند نظر عام و جامعه را به خود جلب کنند، مجبور می شوند آثار خود را چنان بیافرینند ک...

مضامین تعلیمی در دیوان رودکی سمرقندی

ادبیّات تعلیمی، یکی از مهمترین انواع ادبی است که تثبیت و تقویت صفات مطلوب را از یک سو و نکوهش و تلاش برای حذف صفات ناپسند را در مخاطب عام از سوی دیگر دنبال می‌کند. نگرش هر شاعر درباره‌ی این صفات، نقش برجسته‌ای در کیفیّت القای این مضامین به مخاطبان دارد که بسته به شرایط درونی و محیط پیرامون هر شاعر می‌تواند متفاوت یا حتّی متعارض باشد و بر این اساس، می‌توان ادبیّات تعلیمی را نتیجه و برآیند تثبیت مضام...

full text

مضامین تعلیمی در دیوان رودکی سمرقندی

ادبیّات تعلیمی، یکی از مهمترین انواع ادبی است که تثبیت و تقویت صفات مطلوب را از یک سو و نکوهش و تلاش برای حذف صفات ناپسند را در مخاطب عام از سوی دیگر دنبال می‌کند. نگرش هر شاعر درباره‌ی این صفات، نقش برجسته‌ای در کیفیّت القای این مضامین به مخاطبان دارد که بسته به شرایط درونی و محیط پیرامون هر شاعر می‌تواند متفاوت یا حتّی متعارض باشد و بر این اساس، می‌توان ادبیّات تعلیمی را نتیجه و برآیند تثبیت مضام...

full text

نقش فرهنگ‌های لغت در تصحیح دیوان سوزنی سمرقندی

سوزنی سمرقندی، مخصوصاً در شعرهای هزل و هجو خود، از واژه‌هایی استفاده کرده که ابیاتِ وی گاه در فرهنگ‌ها به‌عنوان یگانه شاهدِ مثال همان واژه‌ها نقل شده است. از آنجا که فرهنگ‌نویسان نسخه‌هایی کهن از دیوان سوزنی در اختیار داشته‌اند، غالباً به صورت درستی به بیت‌هایی از او استشهاد کرده‌اند. در عین حال، چون نسخه‌های بازمانده از دیوان سوزنی هیچ‌کدام قدمت چندانی ندارند، از همین بیت‌های او که در فره...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 4

pages  1- 20

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023