بررسی آثار متغیرهای اقتصادی- اجتماعی بر کاهش اختلافات قومی در کشورهای منتخب حوزه منا طی دوره (2009-1984)

فرایند جهانی شدن و پیامدهای آن در دهه­های اخیر در بسیاری از کشورهای در حال توسعه به­‌ویژه کشورهایی که از تنوع قومی برخوردارند منجر به حرکت­هایی از سوی اقلیت­های قومی شده است که از این حرکت­ها با نام درگیری و کشمکش­های قومی یاد می­شود. از سوی دیگر، رشد آگاهی­های سیاسی و اجتماعی موجب تقویت روحیه، وحدت و همدلی حول منافع و مصالح ملی و افزایش تقاضا نسبت به صلح­طلبی، آرامش سیاسی و اجتماعی از جانب اقلیت­ها می­شود که این فضای آرام و باثبات، شرایط مناسبی برای رشد و توسعه اقتصادی فراهم می­کند که در نتیجه آن دسترسی به حقوق اجتماعی و اقتصادی فراهم و نابرابری­ها کاهش می­یابد و نهایتاً این امر به کاهش خشونت­ها و درگیری­ها و تأمین بیشتر امکانات از فضای همدلی منتهی می­­گردد. در این مطالعه اثر متغیرهای اقتصادی- اجتماعی بر کاهش اختلافات قومی در طی دوره زمانی (2009-1984) و با بهره­گیری از رهیافت داده‌های تابلویی برای یازده کشور حوزه منا (شامل کشورهای بحرین، مصر، ایران، عراق، کویت، لبنان، عمان، عربستان سعودی، سودان، تونس و امارات متحده عربی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از اثر مثبت و معنی­دار متغیرهای اقتصادی – اجتماعی (نرخ بیکاری، نرخ تورم، نابرابری درآمدی) بر میزان اختلافات قومی می­باشد. از طرف دیگر، رشد اقتصادی اثر منفی و معنی­دار و جهانی شدن اثر مثبت و معنی‌دار بر میزان اختلافات قومی دارد.