بررسی آثار اجرای طرح‌های بهسازی بافت‌های با‌ارزش بر توسعه سکونتگاه‌های روستایی

Authors

  • خاتمی, سیده سمیه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی- دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

امروزه در جریان برنامه‌های توسعه روستایی "حفاظت و توسعه" از موانع اساسی در راه یکدیگر می‌باشند. از یک سو هم باید حافظ اصالت و ارزش مکان بود و از سوی دیگر در راستای تأمین رفاه اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی گام برداشت. قدر مسلم، پرداختن به احیای بافت باارزش، آثار و تبعات زیست‌محیطی، کالبدی، اقتصادی و اجتماعی به‌همراه خواهد داشت. هر چند شناسایی و حفاظت از بافت باارزش روستایی در جهت حفظ میراث فرهنگی و تاریخی اهمیت دارد، چگونگی حفاظت و رسیدگی به این گونه بافت‌ها اهمیتی مضاعف دارد.  بدین منظور هدف از این مقاله بررسی تغییرات  اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی بعد از اجرای طرح‌های بهسازی بافت‌های باارزش روستایی می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی– تحلیلی و رویکرد آن، پیمایشی می‌باشد. داده‌های مورد نیاز از مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایشی گردآوری شده ‌است. جامعه آماری شامل سه روستای نای‌بند شهرستان طبس، خور شهرستان خوسف و فورگ شهرستان در میان در استان خراسان جنوبی می‌باشد که طرح بهسازی بافت باارزش در آن اجرا شده ‌است. از این میان با به‌کارگیری فرمول کوکران، تعداد 310 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه و مقیاس سنجش شاخص‏های مورد استفاده ترتیبی و ابزار سنجش، طیف لیکرت‌ بوده است. برای تحلیل داده‌ها نیز از آزمون ویلکاکسون (برای متغیرهای ناپارامتریک) و T نمونه‌های وابسته (برای متغیرهای پارامتریک) استفاده شده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که بهسازی بافت باارزش با در نظر گرفتن کالبد و شرایط محیطی هر روستا و جلوگیری از ساخت و ساز غیربومی منجر به تغییرات اجتماعی، کالبدی، زیست-محیطی و اقتصادی مثبتی شده ‌است اما وجود شرایط طبیعی نامساعد مانند بحران‌های طبیعی و استقرار نامناسب روستا، کیفیت طرح‌ها را به‌ویژه از بعد اقتصادی و زیست-محیطی پایین آورده‌ است. بدین منظور جهت بهسازی و احیای بافت باارزش روستایی پیشنهادهایی در پنج مقوله شامل مرمت بافت، خدمت رسانی، گردشگرپذیری، امنیت و توسعه اجتماع محلی ارائه شده ‌است که هر پنج مقوله به‌گونه‌ای لازم و ملزوم یکدیگرند و در راستای دست یافتن به توسعه مطلوب باید به هر پنج مقوله توجه گردد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بهسازی بافت‌های باارزش روستایی؛ فرایندی از ذهنیت تا عینیت

بافت کالبدی روستاهای ایران ضمن برخورداری از ارزش‌های معماری همانند سادگی و بی‌پیرایگی؛ دارای الگوهای بصری و زیبایی‌شناختی، انطباق با محیط طبیعی، هماهنگی با عملکرد زیستی و معیشتی، استفاده از مصالح بوم‌آورد و دانش بومی است. در این میان بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به‌دلیل برخورداری از ویژگی‌های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به‌عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار می‌رود که حف...

full text

بررسی نقش پروژه‌های بهسازی بافت باارزش در توسعه کالبدی روستاهای استان یزد

هدف از این تحقیق بررسی تأثیرات پروژه‌های بهسازی بافت باارزش به‌عنوان مهم‌ترین ابزار، جهت مداخلات برنامه‌ریزی‌شده و متمرکز دولتی در توسعه کالبدی و محیطی روستاهای اسلامیه، فهرج، عقدا، شمسی و خرانق از توابع استان یزد می‌باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و روش آن به‌صورت توصیفی و پیمایشی می‌باشد. جمع­آوری اطلاعات به دو شیوه کتابخانه‌ای (مقاله، کتاب، مجله، وب‌سایت‌های اینترنتی و...) و پیمایشی (پ...

full text

امکان‌سنجی گردشگری روستایی و آثار آن بر توسعه روستایی (بررسی موردی منطقه کهمان در شهرستان سلسله)

هدف مقاله حاضر، امکان‌سنجی گردشگری روستایی در منطقه کهمان، شناسایی قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌‌ها، تهدید‌های گردشگری و نیز بررسی آثار اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی آن در منطقه مذکور است. در پژوهش حاضر، از مدل سوات و روش پیمایش استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاضر، نشان داده‌اند که میزان مزایا و محدودیت‌های توسعه گردشگری در منطقه، تقریباً یکسان است. همچنین گردشگری تا حد بسیار کمی، موجب رشد درآمد شده، ...

full text

بررسی نقش کشاورزی در توسعه روستایی سکونتگاههای شهرستان زرین دشت با استفاده از تحلیل عاملی

امروزه بسیاری از محققان و دانشمندان، توسعه کشاورزی را به مثابه استراتژی و راهبرد اصلی توسعه روستا قلمداد کرده و معتقدند که کشاورزی به عنوان منبع اصلی تامین درآمد فرصت های اشتغال، نقش اساسی در توسعه روستایی ایفا می کند. از این رو هدف مطالعه حاضر تحلیل و ارزیابی توسعه روستایی با توجه به وضعیت بخش کشاورزی است که به صورت مطالعه موردی در مناطق روستایی شهرستان زرین دشت صورت گرفته است. روش تحقیق در ای...

full text

ارزیابی اثرات اجرای طرحهای هادی روستایی و نقش آنها در توسعه روستایی(مطالعه موردی: روستاهای شهرستان سقز)

یکی از راهبردهای توسعه که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با هدف دستیابی به توسعه در مناطق روستایی، تهیه و اجرا گردید، طرح هادی روستایی است که به عنوان مهمترین سند رسمی و قانونی توسعه و عمران یک روستا در کشور ما مطرح می باشد و جایگاهی مشابه جایگاه طرح جامع و هادی شهری برای روستاها دارد. اما علی رغم اینکه طرح هادی به عنوان یک متغیر بیرونی، وارد سیستم روستا می شود و ساختارهای اقتصادی، اجتم...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 36  issue 158

pages  117- 130

publication date 2017-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023