برجام و تأثیربخشی بر الگوی همکاری-رقابت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران

Authors

  • مجید عباسی اشلقی استادیار گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
  • مهرداد فلاحی برزکی کارشناسی ارشد مطالعات اُروپا،گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی
Abstract:

توافق برجام یکی از مهم‌ترین موضوعات سیاست خارجی ایران در دهه ی اخیر بوده است. برقراری گفتگوهای مثبت و روابط سازنده با قدر‌ت‌های بزرگ بین‌المللی، می‌توانست یکی از دستاوردهای مهم سیاست خارجی ایران باشد. ایران با این مذاکرات توانست حدّاقل به صورت موقّت، مشکلات خود را با قدرتهای بزرگ حل کند. امّا همواره در کنار مذاکرات با قدرت‌های بزرگ در سطح کلان، باید همزمان به مؤلّفه‌های منطقه‌ای نیز توجّه نمود تا با ایجاد موازنه‌ای مناسب، شاهد نتایج مطلوب بود. در ارتباط با سطح کلان، موفقیت‌های برجام نسبتاً چشمگیر بود؛ به طوری که، نهایتاً قدرت‌های بزرگ را بر سر میز مذاکره با ایران نشاند، به پروژه ی سیاسی و امنیتی‌سازی برنامه ی هسته‌ای ایران به عنوان بخش اصلی پروژه ی بزرگ ایران‌هراسی پایان داده و صنعت هسته‌ای ایران‌ به رسمیت شناخته شد، موانع جذب سرمایه‌گذاری خارجی در صنعت‌های هوایی و نفتی برداشته شد، اکثر تحریم‌های مربوط به خدمات بیمه‌ای و بانکی و سازمان کشتیرانی لغو گردید؛ امّا در ارتباط با مؤلّفه‌های منطقه‌ای، باید به این نکته توجّه داشت که نقش و تأثیرگذاری بازیگران منطقه در روابط و تعاملات بین‌المللی، کاملاً نادیده گرفته شد که هدف اصلی نگارش مقاله ی‌ حاضر نیز همین مسأله می‌باشد. در همین رابطه پرسش اصلی مقاله ی کنونی این است که برجام چه تأثیری بر الگوی همکاری-رقابت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که با توجّه به موفّقیت دیپلماسی چندجانبه در سطح بین‌المللی و ایجاد مسیری تعاملی با قدرت‌های برون‌منطقه‌ای، نگاه کم‌رنگِ برجام به مؤّلفه‌های درون‌منطقه‌ای، باعث تشدید تعارض و تشکیل ائتلاف‌های جدید علیه ایران از سوی بازیگرانی همچون عربستان‌سعودی، رژیم صهیونیستی و حتّی ترکیه شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیرات برجام بر تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران

با اجرای برجام و ایجاد فضای مناسب‏تر ‌بین‌المللی در مورد ایران، تحولات مثبتی در تجارب خارجی جمهوری اسلامی ایران روی داده است. به ‏نظر می‏رسد با گذشت زمان و رفع برخی محدودیت‌های رسمی و غیررسمی تجارت خارجی در سطوح داخلی و خارجی و افزایش تعاملات و مراودات اقتصادی ایران با کشورهای مختلف، در آینده ثمرات ملموس‌تری از توافق برجام در عرصه تجارت خارجی نصیب کشور خواهد شد. البته، باید به این نکته نیز توجه...

full text

تبیین استراتژی ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران پس از برجام

دستیابی ایران به فناوری هستهای‌و در پی آن تحریم‌های‌چندجانبهای‌‌که ‌توسط شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپا ‌و ‌ایالات متحده امریکا علیه ایران اعمال شد، قدرت ملی را هدف قرار داده ‌و ‌باعث کاهش وزن ژئوپلیتیکی ایران شده بود. پس از 12 سال مذاکره و ‌با ‌تغییر ‌در ‌مکانیسم ‌و ‌ابزارهای‌سیاست خارجی ‌و ‌اتخاذ راهبرد تنش‌زدایی، مفاهمه ‌و‌ اعتمادسازی ‌در ‌دولت یازدهم، ایران‌ با ‌بیست ‌و ‌سه ماه مذاکر...

full text

تأثیر همکاری ناتو و شورای همکاری خلیج فارس بر امنیت جمهوری اسلامی ایران

چکیده مقاله حاضر با هدف بررسی همکاری سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و شورای همکاری خلیج فارس و تأثیر آن بر امنیت جمهوری اسلامی ایران نگاشته شده است. در شرایط کنونی، فعالیت‌های ناتو در منطقه با منافع ملی ایران سازگاری ندارد و نگاه رایج در ایران به سیاست‌های ناتو به عنوان سازمانی که تحت نفوذ کامل آمریکا قرار دارد رویکردی تقابلی است. حضور نظامی کلیه اعضای درجه اول ناتو در خلیج‌ فارس و دریای عم...

full text

تبیین استراتژی ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران پس از برجام

دستیابی ایران به فناوری هستهای‌و در پی آن تحریم‌های‌چندجانبهای‌‌که ‌توسط شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپا ‌و ‌ایالات متحده امریکا علیه ایران اعمال شد، قدرت ملی را هدف قرار داده ‌و ‌باعث کاهش وزن ژئوپلیتیکی ایران شده بود. پس از 12 سال مذاکره و ‌با ‌تغییر ‌در ‌مکانیسم ‌و ‌ابزارهای‌سیاست خارجی ‌و ‌اتخاذ راهبرد تنش‌زدایی، مفاهمه ‌و‌ اعتمادسازی ‌در ‌دولت یازدهم، ایران‌ با ‌بیست ‌و ‌سه ماه مذاکر...

full text

رقابت لابی‌ها در کنگره آمریکا و تحریم جمهوری اسلامی ایران

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تحریم به ویژگی بارز رفتار ایالات متحده آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران مبدل شده است. افزایش حساسیت مسئله هسته‌ای هم بر شدت این تحریم‌ها افزوده و کنگره آمریکا به یکی از مراجع اصلی تشدید تحریم‌ها مبدل گردیده است. با‌این‌حال، تحریم تنها یکی از سه اَشکال عمده رفتار با ایران در کنار سایر روش‌ها از جمله اقدام نظامی و عدم تحریم است که هر‌کدام حامیان خاص خود را دارند. حامی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 3

pages  113- 127

publication date 1970-01-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023