برآورد مقادیر ارتفاع و دبی حداکثر رواناب با استفاده از روش شماره‌ی منحنی (CN) (مطالعه‌ی موردی: حوضه‌ی آبریز سراب دره‌شهر)

Authors

  • مهدی مزبانی دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
Abstract:

برآورد مقادیر معتبر ارتفاع و دبی حداکثر رواناب در مناطق خشک و نیمه‌خشک که فاقد داده­ها و یا داده­های کم است، اهمیت بسیاری در مدیریت سیل دارد. یکی از روش­­های برآورد مقدار ارتفاع رواناب، روش شماره­ی  منحنی (CN) مربوط به سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS) است. در این پژوهش حوضه­ی آبریز سراب دره­شهر از نظر پتانسیل تولید رواناب و دبی حداکثر و عوامل مؤثر بر آن مورد بررسی قرار گرفته است. برای برآورد ارتفاع رواناب و دبی حداکثر هر کدام از زیرحوضه­ها، از روش شماره­ی منحنی استفاده شده است. ابتدا لایه­ها و اطلاعات مورد نیاز شامل لایه­ی کاربری اراضی، گروه­های هیدرولوژیک خاک و حداکثر بارش 24 ساعته برای حوضه تهیه گردید؛ سپس مقادیرCN ، نفوذ (S)، ارتفاع رواناب (Q) و دبی حداکثر (Q max) برای کل حوضه و هرکدام از زیرحوضه­ها محاسبه گردید. در نهایت جهت شناخت پارامترهای مؤثر بر دبی حداکثر هر کدام از زیرحوضه­ها، از روش تحلیل عاملی براساس 19 پارامتر محاسبه به عمل آمد. نتایج نشان داد، از بین پارامترهای مورد استفاده در زیر­حوضه­ها، دو پارامتر فیزیوگرافی (مساحت و تراکم زهکشی) تأثیر بیشتری در پتانسیل سیل­خیزی حوضه­ی آبریز سراب دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد مقادیر ارتفاع رواناب و دبی حداکثر سیلاب با استفاده از تلفیق مدل‌های اتومات سلولی و SCS (مطالعه موردی: حوضه آبخیز لاویج‌رود)

حوضه آبخیز لاویج‌رود عمدتاً به دلیل وضعیت توپوگرافی و فیزیوگرافی، موقعیت اقلیمی، عدم رعایت مشخصات فنی در احداث راه و ابنیه فنی و تجاوز به حریم رودخانه، زمین‌شناسی و دیگر عوامل مؤثر در ایجاد رواناب، دارای پتانسیل تولید سیل در برخی از مواقع سال می-باشد. در این پژوهش کارایی مدل‌های اتومات سلولی و SCS به منزله روش‌های نوین و امکان تلفیق آن‌ها با برنامه‌های GIS برای شبیه-سازی خطر سیلاب و هیدروگراف جر...

full text

برآورد شماره‌‌‌ی منحنی و ارتفاع رواناب در محیط Arc GIS با ابزار Arc CN-Runoff در ﺣﻮزه‌ی آﺑﺨﯿﺰ نازلوچای ارومیه

ﺗﺨﻤﻴﻦ توان ارﺗﻔﺎع رواﻧﺎب ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و پیش‌بینی سیل‌خیزی هر ﻣﻨﻄﻘﻪ دارد. سازمان حفاظت خاک آمریکا  روشی اراﺋﻪ داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮای حوزه‌های بی‌آﻣﺎر ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ است. روش‌های مرسوم اندازه‌گیری رواناب بسیار پرهزینه و وقت‌گیر و مشکل است. این پژوهش ﺑﺎ ﻫﺪف ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ‌ی توان سیل‌خیزی و ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻧﻘﺸﻪ‌ی ﺷﻤﺎره‌ی ﻣﻨﺤﻨﯽ حوزه‌ی آبخیز نازلوچای با روش سازمان حفاظت خاک آمریکا اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﻘﺸﻪ‌ی ﻛﺎرﺑﺮی زمین‌های ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑ...

full text

کارایی روش شماره منحنی رواناب (CN- SCS ) در برآورد رواناب در حوزه آبخیز تهم چای، شمال غرب زنجان

The Soil Conservation Service Curve Number (SCS-CN) method is widely used for predicting direct runoff from rainfall events. The ratio of initial abstraction (λ=Ia/S) to maximum potential retention (S) was assumed in its original development to be equal to 0.2 (λ=Ia/S=0.2) in SCS-CN method. Application of the initial abstraction ratio equal to 0.2 out of the area where it has been developed may...

full text

برآورد شماره‌ی منحنی و ارتفاع رواناب در محیط Arc-GIS (مطالعه‌ی موردی: شهرستان مشکین‌شهر)

سیل از جمله مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی و کاربری اراضی در اکثر نقاط دنیاست که سالانه خسارات بسیار زیادی بر جوامع تحمیل می­کند. برای مدیریت و پیش­بینی سیل ­خیزی یک منطقه، تخمین پتانسیل ارتفاع رواناب نقش مهمی دارد؛ در این راستا سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS) یکی از مؤثرترین روش­ ها را ارائه داده است که برای حوضه ­های فاقد آمار بسیار مناسب می­باشد. مطالعه­ ی حاضر نیز با هدف محاسبه و تحلیل پتانسی...

full text

تلفیق روش GIUH و مدل‌های اصلاح‌شده SCS-CN پارامتر متغیر در برآورد رواناب روزانه حوضه آبریز (مطالعه موردی: حوضه آبریز کشکان، استان لرستان)

در سال­های اخیر مدل هیدروگراف واحد لحظه­ای ژئومورفولوژی (GIUH) به منظور تخمین پاسخ حوضه آبریز به بارش مازاد مقبولیت گسترده­ای کسب کرده است. این مدل بر اساس انتگرال پیچشی حاصلضرب بارش مؤثر در مؤلفه‌های هیدروگراف واحد لحظه­ای (IUH) استوار است. در این پژوهش با استفاده از خصوصیات مورفومتری حوضه آبریز کشکان، شبیه­سازی بارش-رواناب در مقیاس روزانه توسط مدل تلفیقی GIUH و چهار روش­ شماره منحنی اصلاح‌شده...

full text

مقایسه روش‌های امتداد منحنی سنجه دبی به منظور برآورد دبی‌های متناظر با اشل‌های حداکثر

Direct measurement of discharge in rivers is time-consuming and costly, and sometimes, impossible under flood conditions because of the high speed of water, its transitory nature, and the existence of different floaters along the water. Therefore, the discharge-stage relation, known as Discharge Rating Curve is used. Moreover, to design hydraulic constructions, the maximum flood discharge and i...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 5

pages  63- 81

publication date 2016-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023