برآورد فرصت های اقتصادی هر رأس گاو درگاوداری های کوچک در منطقه زابل

در این مطالعه به منظور برآورد فرصت‌‌‌های اقتصادی هر رأس گاو، از 429 واحد گاوداری کوچک در 44 روستای شهرستان زابل شامل 1728 رأس گاو مولد و 3759 رأس کل گله طی بهار 1394 تا بهار 1395 رکوردگیری شد. نحوه جمع‌آوری داده‌ها به صورت پرسش‌نامه‌ای و استفاده از اطلاعات یک سال گذشته گاودار، رکوردگیری مستقیم و مصاحبه با گاودار بود. با استفاده از منابع درآمد و هزینه برای هر رأس گاو در هر گله تعداد 5 شاخص اقتصادی محاسبه شد. فرصت اقتصادی، مقدار درآمد اضافی است که اگر گاوداران بتوانند شاخص‌های بهره‌وری مختلف را تا حد اهداف قابل دسترس ارتقاء بدهند، عاید آن‌ها خواهد شد و از اختلاف بین متوسط گله و هدف واقع‌بینانه و ضرب آن در ارزش یک واحد تغییر در متغیر مربوطه برآورد گردید. مجموع فرصت‌های اقتصادی برآورد شده به ازای هر رأس گاو در سال معادل 68/19 میلیون ریال به ترتیب شامل 13/8 میلیون ریال (73/37%) برای متوسط شیر تولیدی روزانه هر رأس گاو، 47/6 میلیون ریال (51/32%) برای متوسط سن در اولین گوساله‌زایی، 58/3 میلیون ریال (58/20%) برای متوسط طول دوره شیردهی، 82/0 میلیون ریال (33/5%) برای متوسط فاصله گوساله‌زایی و 67/0 میلیون ریال (85/3%) برای متوسط تلفات گوساله بودند. تنوع قابل ملاحظه‌ای برای فرصت‌های اقتصادی پنج‌گانه، درصد آن ها از کل و مجموع آن‌ها، برای فصول مختلف، نوع نژاد، سیستم پرورش و اندازه گله‌های مختلف وجود داشت. این نتایج می‌توانند در برنامه‌ریزی جهت بهبود عملکرد شاخص-های اقتصادی به منظور افزایش بهره‌وری و بازدهی اقتصادی در واحدهای گاوداری کوچک روستایی مورد استفاده قرار گیرند.