برآورد ارزش اقتصادی کارکرد ترسیب کربن در دو توده جنگلی خالص و آمیخته راش (مطالعه موردی: جنگل خیرود نوشهر)

اثر گلخانه‌ای یکی از بزرگ‌ترین مسایل محیط‌زیستی حال حاضر دنیا به شمار می‌رود. اکوسیستم‌های جنگلی نقش مهمی در کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن- به عنوان مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای- ایفا می‌کنند. در این مطالعه، میزان ترسیب کربن در زیست توده گیاهی و خاک در دو توده خالص و آمیخته راش در بخش گرازبن جنگل خیرود برآورد و ارزش‌گذاری شده است. میزان کربن ذخیره شده در اندام‌های هوایی و زیرزمینی درختان جنگلی با استفاده از فرمول فتوسنتز تعیین شده است. برای برآورد میزان ترسیب کربن در افق‌های معدنی و آلی خاک، به ترتیب روش‌های تجربی واکلی- بلاک و روش احتراق در کوره مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل‌های آماری حاکی از وجود اختلاف معنی‌دار در میزان ترسیب کربن در زیست توده گیاهی و افق‌های آلی و معدنی خاک در دو توده خالص و آمیخته راش است و توده خالص راش کربن بیشتری را ذخیره می‌کند (2/5934 تن در توده آمیخته راش و 7/7284 تن در توده خالص راش). جهت ارزش‌گذاری این خدمت اکوسیستمی، از روش هزینه‌های خسارت اجتناب شده استفاده شد. ارزش کارکرد ترسیب کربن توسط این اکوسیستم‌ها نیز از طریق هزینه‌هایی که در غیاب آن‌ها عاید جامعه می شود، برآورد شد. نتایج نشان دادند که توده خالص راش از ارزش اقتصادی معادل 5/9 میلیون ریال (هکتار/ سال) و عرصه توده آمیخته راش از ارزشی معادل 3/8 میلیون ریال (هکتار/ سال) از بعد کارکرد ترسیب کربن برخوردار است. بدیهی است آگاهی از این گونه ارزش‌ها به سیاست‌گذاران در امر حفاظت و تخصیص منابع مالی به ویژه در شرایطی که محدودیت بودجه وجود دارد، کمک شایانی خواهد نمود.