باکتری‌های همراه بذر چغندرقند: شناسایی و اثر آن‌ها بر جوانه‌زنی بذر

بذر چغندرقند دارای اهمیت ویژه‌ای است زیرا به‌عنوان انتقال‌دهنده باکتری‌های مفید و مضر نقش ایفا می‌کند. جهت شناسایی و تعیین اثر باکتری­های همراه بذر چغندرقند بر جوانه­زنی، بذر بوجاری­شده و ضد­عفونی نشده از بخش تحقیقات چغندرقند مرکز تحقیقات کشاورزی استان همدان تهیه گردید. درمجموع تعداد 80 استرین اندوفیت و اپی­فیت از بذر چغندرقند جداسازی شد. بر پایه الگوی پروتئینی به روش لاملی، تعداد سه الکتروتیپ نماینده انتخاب‌شده و خصوصیات بیوشیمیایی و مولکولی آن‌ها بررسی گردید. بر اساس نتایج آزمون‌های بیوشیمیایی و تعیین توالی ژن 16S rRNA استرین­های نماینده، گونه‌های Stenotrophomonas rhizophila و Pseudomonas geniculata به‌عنوان گونه‌های اپی­فیت و گونه Stenotrophomonas maltophilia به‌عنوان تنها گونه اندوفیت بذر چغندرقند شناسایی شدند. جهت انجام آزمون جوانه‌زنی بذر، سه گروه متفاوت ازلحاظ تأثیر استرین­ها بر جوانه‌زنی بذور چغندرقند ایجاد گردید. با تلقیح پنج استرین نماینده از هر گروه در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و هر تکرار شامل یک پتری دیش با 10 عدد بذر، آزمون جوانه‌زنی بذر انجام شد. بر اساس نتایج، بذور تلقیح شده با استرین­های نماینده S. maltophilia، بیشترین میزان درصد جوانه­زنی (90 درصد)، سرعت جوانه‌زنی (0/0174 بر ساعت)، وزن‌تر ساقه­چه (100 میلی­گرم) و ریشه‌چه (126/2 میلی‌گرم)، وزن خشک ساقه­چه (50 میلی‌گرم) و ریشه‌چه (43/7 میلی‌گرم)، طول ساقه­چه (6/5 سانتی‌متر) و ریشه‌چه (8 سانتی‌متر) و کم‌ترین میزان یکنواختی بذر (138/7 ساعت) را نسبت به شاهد دارا بودند. بنابراین می‌توان پیشنهاد کرد که به‌منظور بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه تلقیح بذور چغندرقند با باکتری S. maltophilia صورت گیرد.