بازیگران ملی و فراملی در روند جهانی شدن

author

  • مهدی فاخری استادیار دانشکدة روابط بین الملل وزارت امور خارجه
Abstract:

تا هنگامی که نظام دو قطبی بر جهان حاکم بود، دولت‌ها، مهم‌ترین بازیگران بین‌المللی بودند، اما از زمانی که آخرین مرحلة جهانی‌شدن آغاز شد، بازیگران جدیدی در نظام بین‌الملل ظاهر گردیدند که روند تصمیم‌گیری در نظام بین‌الملل را متحول ساختند و محور قدرت را از دولت به جامعة مدنی منتقل کردند. در گذشته‌ای نه چندان دور، دولت‌ها خود تصمیم می‌گرفتند که روابط‌شان را با کدام دولت گسترش دهند یا به چه نوع سرمایه‌گذاری اجازة فعالیت بدهند، یا....؛ اما امروزه این شرکت‌های چند ملیتی هستند که تصمیم می‌گیرند در چه کشوری سرمایه‌گذاری کنند، و این دولت‌ها هستند که برای جذب سرمایه‌گذاران به رقابت می‌پردازند. قبل از این، دولت‌ها نظر می‌دادند که چه فرد یا سازمانی در چه زمینه‌ای فعالیت کند، اما امروزه سازمان‌های مردم نهاد هستند که بر بسیاری از فعالیت‌های دولتی نظارت می‌کنند و هر جا انحرافی مشاهده کنند با استفاده از ابزار اطلاع‌رسانی مدرن، افکار عمومی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در قرن بیستم، مذاکرات بین دولت‌ها یا مستقیم و دو جانبه و یا در سازمان ملل متحد بین نمایندگان دولت‌ها و به‌صورت چند جانبه صورت می‌گرفت، اما امروزه در "داووس"، نمایندگان دولت‌ها، فقط بخشی از شرکت‌کنندگان هستند. مدیران شرکت‌ها، ورزشکاران، هنرمندان، اساتید دانشگاه و حتی نظامیان در کنار یکدیگر می‌نشینند و نظرهای خود را آزادانه بیان می‌کنند، و در نهایت تصمیمات مهمی اتخاذ می‌شود که الزاما ممکن است توافق همة دولت‌ها را در بر نداشته باشد. روند جهانی‌شدن، هم ارزش‌های ناظر بر تصمیم‌گیری جهانی، هم ساختار و ساز و کار تصمیم‌گیری، و هم تصمیم‌گیرندگان را تغییر داده؛ البته دولت‌ها همچنان یکی از بازیگران موثر هستند، ولی در کنار آن‌ها، افراد، نهادها و سازمان‌هایی ظاهر شده‌اند که نظام بین‌الملل را تحت تاثیر قرار داده و به‌تبع آن می‌توانند سرنوشت ملت‌ها را نیز متناسب با افکار و منافع خود شکل دهند. این وظیفة دولت‌هاست که در جهت منافع ملی‌اشان مناسبات خود را با دیگر بازیگران جهانی‌شدن، تنظیم کنند.   

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی جامعه‌شناختی حقوق فراملی، جهانی شدن و همبستگی جهانی

در این پژوهش رابطۀ میان حقوق فراملی، جهانی‌شدن و همبستگیِ جهانی بررسی شده و از رویکرد‌ کارکردگراییِ ساختیِ تالکوت پارسونز به‌عنوان چارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. این پژوهش مبتنی بر این پیش‌فرض است که اگر میان نظام حقوقی و دیگر نظام‌های جامعه سازگاری وجود نداشته باشد، در جامعه نابهنجاری پدیدار خواهد شد. سپس دربارۀ موضوع حقوقِ فراملی، حقوق طبیعی و حقوق بشر بحث خواهد شد. در پایان، با تلفیق رویکرد ...

full text

هویت ملی در عصر جهانی شدن

در عصر جهانی شدن که تمامی جنبه های مادی و معنوی زندگی انسان دستخوش تغییر و تحولات اساسی گردیده است، انتظار مصونماندن هویت افراد از تحولات این پدیده فراگیر، به دور از منطق است.منطقی به نظر می رسد که به جای مقاومت و مقابله با آثار جهانیشدن در عرصه های مختلف زندگی، به کنترل این تحولات و مراقبت و نظارت هوشمندانه ی تأثیرات آن بپردازیم . بنابراین بررسیمیزان تأثیر جهانی شدن بر هویت ملی ما را در راهی ک...

full text

جهانی شدن: آینده سرزمین و هویت‌های ملی

جهانی شدن از زوایای مختلفی قابل  بررسی است. یکی از بحث‌هایی که در این خصوص باید مورد توجه قرار گیرد ارتباط جهانی شدن با مفهوم سرزمین و هویت است چون همواره مفهوم  هویت  با قداست و ارزش‌های بومی و قومی همراه بوده است که با توجه به تأثیرات انکارناپذیر جهانی شدن بر روی آن حساسیت‌های زیادی را ایجاد کرده است، لذا در این مقاله به بررسی مولفه‌ها و عناصر جهانی شدن و دیدگاه‌های اصلی آن پرداخته می‌شود. د...

full text

جهانی شدن و هویت ملی ایران

امروزه مساله پیچیده هویت با ورود به دنیای مدرن و سر برآوردن هویت های تازه و خدشه دار شدن هویت های پیشین، به یکی از مشغله ها و دغدغه های فکری متفکرین سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و دولت مردان تبدیل شده است. می توان گفت که فرایند جهانی شدن با رهاکردن فضا و زمان از قید مکان و نسبی کردن فرهنگ ها و مرجع های اجتماعی، هویت سازی و معنایابی به شیوه سنتی را بسیار دشوار و حتی ناممکن می کند. بنابراین ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 14

pages  45- 82

publication date 2014-08-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023