بازنمایی دستور زبان داستان در گفتمان روایی دانش آموزان سندرم داون آموزش پذیر فارسی زبان

مقدمه و اهداف سندرم داون اختلال ژنتیکی است که می­تواند در اکثر موارد همراه با اختلال­ هایی همچون شناختی، رشدی و زبانی باشد. یکی از اختلال­ های تاثیرگذار در روند رشد و زندگی اجتماعی افراد مبتلا به سندرم داون در سطح گفتمان روایی نمود پیدا می­کند. گفتمان روایی یکی از مهارت­ هایی است که نقش بسیار مهمی در تعامل­ های روزمره و حتی پیشرفت تحصیلی و شغلی افراد دارد. از آنجایی­ که این سطح از مهارت مستلزم فراخواندن و به­ کارگیری همزمان مهارت­ های شناختی و زبانی است، درک و تولید آن می­تواند برای افراد مبتلا به سندرم داون چالش ­برانگیز باشد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی درک و تولید گفتمان روایی دانش ­آموزان آموزش­پذیر فارسی ­زبان سندرم داون بر اساس الگوی دستور زبان است. مواد و روش­ها در پژوهش حاضر، بررسی بازنمایی دستور زبان داستان در سطح گفتمان روایی دانش‌آموزان سندرم داون آموزش­پذیر فارسی ­زبان بر اساس الگوی دستور زبان داستان مطرح ­شده توسط گلدمن و وارن هاگن انجام شد. به این منظور، 20 دانش­آموز سندرم داون آموزش­ پذیر (10 دختر و 10 پسر) با سن تقویمی 10 تا 24 سال (سن عقلی 10 تا 12 سال) و گروه کنترل شامل 20 دانش­ آموز عادی (10 دختر و 10 پسر) با سن تقویمی 10 تا 12 سال در آزمون درک و تولید گفتمان روایی بر اساس دستور زبان داستان شرکت داشتند. داده ­های گردآوری ­شده ابتدا بررسی و توصیف شد. سپس، با استفاده از نرم­ افزار SPSS نسخه 22 و با به­ کارگیری آزمون تحلیل واریانس یک­ طرفه مورد تجزیه­ و ­تحلیل قرار گرفتند. یافته ­ها یافته­ ها نشان داد تفاوت معناداری در درک و تولید دستور زبان داستان توسط دانش‌آموزان عادی و دانش‌آموزان سندرم داون آموزش ­پذیر وجود داشت. به­ طوری که عملکرد دانش‌آموزان سندرم داون آموزش ­پذیر در درک و تولید گزاره ­های دستور زبان داستان به­ طور معناداری (0/05>P) ضعیف ­تر از دانش ­آموزان عادی بود. با این حال، دانش­ آموزان سندرم داون آموزش­ پذیر پایان داستان (یعنی، آخرین گزاره) را بهتر از دیگر گزاره ­های داستان درک و تولید کردند. نتیجه­ گیری به نظر می‌رسد عملکرد ضعیف دانش‌آموزان سندرم داون آموزش ­پذیر در درک و تولید دستور زبان داستان می­تواند مرتبط با ضعف­ های شناختی و زبانی آنها باشد.