بازسازی محیط زمین‌شناسی سنگ مادر مجموعه های دگرگونی گل گهر، روتشون و خبر (جنوب باختر بافت، استان کرمان)

مجموعه­ های دگرگونی گل­گهر، روتشون و خبر (در جنوب باختری بافت، استان کرمان)، جزیی از پهنه دگرگونی سنندج- سیرجان و شامل تناوبی از سنگ‌های رسوبی دگرگون شده، متابازیت‌ها و آهک‌های ناخالص دگرگون شده هستند. مطالعات مختلف نشان می­دهد که در این سنگ‎ها، اولین رخداد دگرگونی، با نخستین فاز دگرشکلی و جهت‌یابی کانی­های مسکوویت، بیوتیت، گارنت، کوارتز و فلدسپات همراه بوده و یک برگوارگی، موازی با لایه‎‎بندی اولیه (S0) ایجاد کرده است. رخداد دوم دگرگونی که با فاز دوم دگرشکلی همراه بوده، سبب ایجاد ریزچین‌ها و جهت‌یابی ترجیحی مسکوویت، بیوتیت، گارنت و آمفیبول و تشکیل برگوارگی S2 شده است. اما رخداد دگرگونی سوم، به‌صورت پسرونده بوده است که رخدادهای دگرشکلی و دگرگونی رخ داده منطبق بر فاز کوهزایی سیمرین پیشین هستند. ویژگی‌های ژئوشیمیایی سنگ‌های رسوبی دگرگون شده منطقه، بیانگر منشأ شیلی برای این سنگ‌هاست. تطابق و تغییرات سنگ‌شناسی واحدها در ستون‌های چینه‌شناسی، از شمال باختر به سوی جنوب خاور منطقه، نشان می‌دهد که در کمپلکس گل‌گهر (بخش باختری منطقه)، سنگ­های رسوبی تخریبی دگرگون شده، فراوانی قابل توجهی دارند. این بدان معنی است که سنگ‌های اولیه، در یک محیط کم ژرفا و آشفته تشکیل شده و همزمان با رسوب‌گذاری واحدهای تخریبی، ماگماهای بازیک نیز وارد حوضه رسوبی می‌شده­اند. با گذشت زمان، به سوی خاور و در زمان تشکیل سنگ‌های مادر کمپلکس روتشون، حوضه رسوبی کمی ژرف‌تر شده و گهگاه لایه‌های آهکی در میان سنگ‌های تخریبی و گدازه‌ها نهشته می‌شده است. سپس، حوضه رسوبی ژرف‌تر و آرام‌تر شده یعنی در زمان رسوب‌گذاری سنگ‌های مادر مجموعه خبر، مقدار زیادی آهک در حوضه ته‌نشین و فعالیت‌های ماگمایی به کلی متوقف شده است. روابط چینه‌شناسی مجموعه‌های یاد شده نشان می‌دهد که در زمان تشکیل سنگ‌های اولیه آنها نیز، ابتدا سنگ‌های مجموعه گل‌گوهر نهشته شده و در ژرفای بیشتری قرار گرفته­اند. به همین دلیل بالاترین درجه دگرگونی در بخش باختری منطقه (کمپلکس گل‌گهر و روتشون) و کمترین درجه دگرگونی در بخش خاوری منطقه (کمپلکس خبر) دیده می­شود.