بازخوانی روایات فرجام ابن‌ملجم

author

Abstract:

پس از ترور امیرمؤمنان علی بن ابی ‌طالب (ع) به دست عبدالرحمن بن ملجم مرادی، ضارب دستگیر شد. بنا به مشهور منابع تاریخی و حدیثی، آن حضرت دربارۀ این فرد توصیه‌‌هایی از جمله در خصوص چگونگی قصاص فرمودند. بخشی از گزارش‌های تاریخی چنین است که فرزند ارشد او به وصیت عمل کرده و مجرم را با یک ضربت کشته است. روایات دیگر دربارۀ سرنوشت ابن‌ملجم حکایت از برخورد سخت و خشن خانوادۀ امیرمؤمنان با قاتل دارد. برخوردی که با شکنجه و مُثله کردن او به کشته شدنش انجامید و پس از آن در آتش سوزانده شد. از یک سو این گزارش‌ها در منابع دست اول تاریخ اسلام آمده و از سویی با توصیه‌های اسلام در مقابله با مُثله کردن افراد و همچنین سفارش امیرمؤمنان دربارۀ رفتار شایسته با قاتلش سازگاری ندارد و نوعی دوگانگی میان دو دسته اخبار به وجود آورده است. مسئلۀ پژوهش آن است که سرنوشت قاتل امیرمؤمنان چه شد و روایت‌های گونه‌گون در این باره چگونه تحلیل می‌شود؟ هدف از این تحقیق، یافتن واقعیتِ یک رویداد تاریخی است. به نظر می‌رسد انگیزه‌های جعل و تحریف در روایات تاریخی دامنگیر این موضوع نیز شده و کتمان برخی حقایق همراه با فرافکنی امویان به ابهام و آمیختگی اخبار سرنوشت ابن ملجم کمک کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازخوانی روایات توریه و حکم آن

Some narrations are assumed to apply Toriya to avoid absolute lies. They also attribute the use of half-truth to the prophets. However, analysis of content and document of mentioned narrations, along with analyzing relevant verses in the Qurān and defining an acceptable criterion to distinguish truths from lies, show that half-truth is false. Regarding religious beliefs, it is considered to be ...

full text

بازخوانی صوفیان از روایات ائمه شیعه

ادبیات صوفیانه نگاهی از لون دیگر به الهیات و دین است که در آن، باورها و پنداشت ها تغییر رنگ و معنا داده است. صوفیان مسلمان چون گیاه نورسته ای بودند که ازدامان اسلام برخاستند ولی با نگاهی دیگر به جهان پیرامون خود نگریستند و عوالم معنایی تازه ای ساختند. بی تردید این گیاه نورسته از آبشخور قرآن و سنت که در روایات پیامبر و بزرگان دین از جمله امامان شیعه مندرج بوده، بهره مند گشته است. سخنان، نامه ها ...

full text

بازخوانی نقادانه و واکاوی روایات عاشورایی کتاب الهدایة الکبری خصیبی

مقتل الحسین موجود در کتاب الهدایة الکبری از مقاتل قدیمی شیعی است که در قرن چهارم نوشته شده است. بخشی از احادیث این کتاب، از روایاتی است که دستاویز کتب غالیانه‌ای شد که از قرن دهم به بعد رواج یافت و بر افکار شیعه در سده‌های بعد تأثیر گذاشت. خصیبی پنج روایت مفصل نقل کرده که ــ اگرچه در قالب یک مقتل جامع نمی‌گنجد ــ بیشتر بیانگر تصرف بی‌قید و شرط امام در نظام هستی و نیز علم غیب ن...

full text

جستاری در تغییر مذهب نظام‌شاهیان دکن؛ بازخوانی روایات تاریخی

جستاری در تغییر مذهب نظام‌شاهیان دکن؛ بازخوانی روایات تاریخی [1] نیره دلیر* خدیجه سهراب‌زاده** چکیده نظام‌شاهیان دکن از تسنن حنفی به تشیع امامی، روی آوردند. پژوهش حاضر می‌کوشد ضمن بازخوانی روایات مربوط به تغییر مذهب آنان از خلال منابع، اصلی‌ترین عوامل آن را تحلیل کند و پیامدهای تشیع نظام‌شاهیان در این منطقه را مشخص نماید. در این‌باره به برخی نظریات مطرح شده برای تغییر مذهب، مانند خواب دیدن برها...

full text

فرجام دموکراسی‌های تحمیلی

ایدة اصلی مقاله حاضر این است که سرنوشت دموکراسی‌های تحمیلی درنهایت به شرایط داخلی و نه شرایط خارجی وابسته است. دموکراسی‌ها تنها زمانی ثبات می‌یابند که در کشور مربوطه منابع قدرت از لحاظ اقتصادی، فکری و سیاسی به‌شکل عمده‌ای توزیع شده باشند. به‌نحوی‌که هیچ گروهی نتواند رقبای خود را سرکوب کند یا سلطة خود را حفظ نماید. این بحث مستند به موارد تاریخی است که در آنها نشان داده می‌شود چگونه دموکراسی‌های ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  89- 103

publication date 2020-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023