بازتاب شرایط اجتماعی در تحلیل کنش‌های‌‌گفتاریِ تفسیرِ عرفانیِ کشف‌الاسرار

Authors

سوسن جبری عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی

مریم جعفری کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

Abstract:

موضوع این پژوهش بررسی کنشهای گفتاری در بخش تفسیر عرفانی کشفالاسرار و عدهالابرار است. شیوۀ پژوهش بر پایۀ نظریۀ جان راجرز سرل و طبقهبندی پنجگانۀ او از کنشهای گفتاری و نمونهبرداری سیستماتیک از پارهگفتارها قرار دارد. تحلیل دادهها نشان میدهد که بیشترین بسامد را کنشهای اظهاری با حدود 55% از کل کنشها دارد و قصد آن بیان باورهای صوفیانۀ میبدی است که اغلب از زبان خداوند و مشایخ طریقت بیان میشود. پس از آن کنشهای عاطفی با 26% قرار دارد که که از زبان خداوند نقل میشود و قصد آن فراخوانی عواطف مخاطب و اقناع است. پس از آن کنشهای ترغیبی با 15% فراوانی قرار میگیرند. بسامد کمتر کنش ترغیبی نشان میدهد که قصد ترغیب مخاطب و تبلیغ صریح چندان مورد توجه صوفیان بزرگ نیست و کمتر کاربرد دارد. در مرتبۀ چهارم، کنشهای تعهدی با 2% هستند که قصد دارند، مهر و بخشش الهی را از زبان خداوند تعهد کنند. سرانجام کنشهای اعلامی هستند با کمتر از 1% از اصول دین، از زبان خداوند و قرآن سخن میگویند. تحلیل کنشهای گفتاری، موضع پنهان میبدی را نسبت به جریانهای فکری دورانش بازمیتاباند و حضور او را در گیرودار جدال میان اهل شریعت و اهل طریقت و همچنین جدال میان فرقههای صوفیه اهل عشق و اهل زهد در هرات قرن ششم نشان میدهد نیز، نگرش انتقادی او را به جریانهای فکری روزگارش آشکار میسازد و بالأخره راهبرد گزیدۀ میبدی را در جمعآوری، حفظ و سامان دادن به یک نظام فکری منسجم از اندیشههای مشایخ پیشرو صوفیه مینمایاند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

روش تمثیلی در تفسیر قرآنی و تکامل زبان عرفانی (نشانه‌شناسی تفسیر عرفانی در روح الارواح سمعانی)

bbbbb

full text

مولوی و تفسیر عرفانی

full text

تفسیر عرفانی دعا در نگاه قرآن

This article has no abstract.

full text

تحلیل رویکردهای عرفانی ‌ـ اجتماعی سعدی شیرازی

سعدی و افکارش از دیرباز محل مناقشه‌ای مهم بوده است: سعدی عارف است یا خیر؟ عرفان در نگاه او چه نسبت و کارکردی با اجتماع و جامعه‌اش دارد؟ و وقتی از عشق، به مثابه پرکاربردترین واژۀ کلیدی در آثارش، سخن می‌گوید از عشقی زمینی سخن می‌راند یا آسمانی؟ مقالۀ حاضر دو بخش عمده دارد؛ بخش نخست نگاه‌های برخی منتقدان و طرفداران سعدی را بررسی اجمالی می‌کند تا فضای سعدی‌ستیزی دگرباره یادآور خوانندۀ محترم شود. پا...

full text

تحلیل جایگاه اطمینان در قرآن و بازتاب آن در متون عرفانی

اطمینان و آرامش دل نقش مهم و اساسی در تکامل معنوی انسان دارد و آیات متعددی در قرآن به این موضوع اختصاص یافته است. در این آیات به نقش ایمان در ایجاد اطمینان و نقش اطمینان در کاملتر شدن ایمان اشاره شده است. نیز خداوند در آیات بسیاری مؤمنان را به ذکر و یاد خدا دعوت می‌کند که نتیجة آن اطمینان و آرامش دل است. بر اساس آموزه‌های قرآنی، اطمینان که به واسطة ایمان قوی و صفای ذکر و پس از مراقبه و مجاهده ح...

full text

تحلیل جایگاه اطمینان در قرآن و بازتاب آن در متون عرفانی

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

زبان و ادب فارسی

volume 69 issue 233

pages 71- 93

publication date 2016-08-22

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

تحلیل گفتمان کنش‌های‌گفتاری جان راجر سرل کشف‌الاسرار

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com