بازتاب تعلیم نام ها و معانی قرآن در مثنوی
author
Abstract:
مقالۀ حاضر با هدف "بازتاب تعلیم نامها و معانی قرآن در مثنوی" است. مثنوی مولوی، شعر تعلیمی است. با مطالعهی اخبار مسلمانان و دیرینهی تاریخی آنان معلوم میگردد که آیات قرآن کریم و احادیث پیامبر راهگشای آنان در تمام شؤون و ادوار زندگی بوده است. بدین سبب بود که صحابه و تابعین برای نهادینه کردن آداب و سنن، قوانین و احکام الهی به حفظ و نگهداری کلام وحی و گفتار آن حضرت در حد یک واجب دینی میپرداختند، تا بتوانند با توسّل به این دو به سر منزل مقصود، نایلآیند و در نهایت علم قرائت و تفسیر قرآن و حدیث به عنوان علوم مقدّس جهت هدایت انسانها در آمدند و درایت و معرفت بزرگان، به ویژه در حوزهی دین، به وسیلهی فقها، متکلّمین و مفسّرین برای بیان عقاید مورد تعلیم و تربیت قرار گرفت و موج عرفان و تصوّف نیز که وارد حوزهی زبان و ادب فارسی شد، آن را زیور بلاغت و چاشنی کلام گویندگان قرار داد و در بین سخنوران ایرانی کسی که بهتر از همه از عهدهی این تعالیم معرفتی بر آمده جلال الدّین محمّد بلخی (متوفی 672) است.
similar resources
معانی خوف و رجا در قرآن و تأویل آن در مثنوی مولوی
مفهوم خوف و رجا از بعد معرفتشناختی و نظام اصطلاح شناسی در قرآن و در آثار عرفانی، بهویژه مثنوی معنوی جایگاهی ویژه دارد. از این رو این مقاله کوشیده است ابتدا مفهوم این دو واژه را در قرآن کریم بکاود و سپس تأویلات عرفانی این مفاهیم را در نگاه و اندیشه مولوی بررسی نماید. در این رهگذر، سیر مفهومی و تاریخی این دو مفهوم در اندیشه و کلام متصوفه و عرفا تا عصر مولانا نیز به اختصار بررسی میگرد...
full textمعانی خوف و رجا در قرآن و تأویل آن در مثنوی مولوی
مفهوم خوف و رجا از بعد معرفت شناختی و نظام اصطلاح شناسی در قرآن و در آثار عرفانی، به ویژه مثنوی معنوی جایگاهی ویژه دارد. از این رو این مقاله کوشیده است ابتدا مفهوم این دو واژه را در قرآن کریم بکاود و سپس تأویلات عرفانی این مفاهیم را در نگاه و اندیشه مولوی بررسی نماید. در این رهگذر، سیر مفهومی و تاریخی این دو مفهوم در اندیشه و کلام متصوفه و عرفا تا عصر مولانا نیز به اختصار بررسی می گردد. نتیجه ت...
full text«علل دگرگشت نام شخصیتها در قصههای مثنوی»
بررسی نام شخصیتها، کاربردی بنیادین در تحلیل داستانها دارد. شخصیتها اغلب به واسطۀ نامشان، نقش خود را در درونمایه ایفا میکنند و خوانندگان نیز در بیشتر موارد به مدد آنها با درونمایه ارتباط برقرار میکنند؛ بنابراین نامها، همواره به نحوی در تعیین فضای مواجهۀ با متن و بافتار بیرونی آن تأثیرگذارند. از نظر روایتشناسان، این پرسش که نویسندگان چگونه شخصیتهای داستانهایشان را به مخاطبان نشان خواه...
full textمعانی حقیقت و راههای کشف آن در مثنوی
The present study argues about the meaning of "truth" in Rumi's perspective. This article examines the meaning of truth and the way to reach it in Mathnawi. It is an attempt to reveal Jalal al-din Rumi's point of view regarding truth and truth seeking. The author intended to clarify that Rumi has presented a new and specific interpretation of truth-seeking which complete philosophers' and spea...
full textمعانی تمثیلی آب در تعلیم دائویی: نظرگاه طریقت اسلامی
دو تعلیم طریقتی در دو سنّت شرق دور و اسلام، یعنی آیین دائویی و تصوف، دربارۀ معانی تمثیلی آب تعالیم قابل قیاس بسیاری دارند. اگرچه با اتّخاذ نظرگاههای مختلف، جوانب متفاوت این تمثیل را لحاظ کردهاند، تعالیم مذکور پیرامون مفهوم حیات، به مقاصد قریب و اشارات متناظر میرسند. آب اوّلاً نمودار منبع حیات است که معاً و علیالسویه مشتمل است بر همه مقدورات ظهور و بذر حیات همه چیز. در این معنی رمز آب به عنصر اعظ...
full textبازتاب تأویلهای قرآنی مثنوی مولوی در مثنوی های سلطانولد
مثنوی معنوی از آثار بزرگ عرفانی است که مولوی در این مجموعه با گفتمان قرآنی خود آموزهها و تعالیم بسیاری را در اختیار سالکان قرار میدهد. وی در عرصۀ تأویل آیات قرآن نیز نظرات خاصی دارد و با ذوق عرفانی خود سعی کرده جوانب مختلف معنایی آیات قرآن را تشریح کند. اولین کسی که به تقلید از مولانا به سرودن مثنوی پرداخت و از آموزههای مثنوی معنوی بهره برد، فرزندش سلطانولد است؛ وی اگر چه در عرصۀ عرفان به ت...
full textMy Resources
Journal title
volume 6 issue 19
pages 59- 78
publication date 2014-03-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023