بازتاب آیین ذن بودیسم در نظریه و اجرای نمایش نو ژاپن

Authors

  • فرشاد فرشته حکمت استادیار گروه هنرهای نمایشی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
  • مرتضی غفاری پژوهشگر دکتری تئاتر، دانشکدۀ هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، تهران، ایران.
Abstract:

نمایش نو ژاپن پس از گذشت شش قرن از ابداع آن، همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد. در این نمایش پیچیده و رازآلود مجموعه‌ای از اندیشه‌ها و هنرهای ژاپنی درهم‌آمیخته‌اند و در این میان حضور آیین ذن، در شکل‌گیری و اعتلای نمایش نو قابل تأمل و بررسی است. هرچند برخی از محققان دربارۀ میزان اهمیت این حضور ابراز تردید کرده‌ و آن را به چالش کشیده‌اند، اما از سوی دیگر عده‌ای از صاحب‌‌نظران نمایش نو را از اساس وامدار و متعلق به آیین ذن بودیسم دانسته‌اند. در این مقاله با بررسی برخی از اصول نظری و اجرایی نمایش نو شامل مبانی زیبایی‌شناسی، نظام حرکتی، ویژگی‌های ماسک، نحوۀ هدایت بازیگر و ... ، پیوند عمیق و ناگسستنی میان آیین ذن و نمایش نو آشکار شده است. ایجاد این پیوند تا حد زیادی مرهون نبوغ و اندیشه‌های «زآمی موتوکیو»، بازیگر، نمایشنامه‌نویس و نظریه‌پرداز نمایش نو است. او برای تدوین اصول نمایش نو به صورت مستقیم و غیرمستقیم از مفاهیم ذن بودیستی بهره گرفته است و از همین‌رو اندیشه‌های این دیده‌ور تئاتر شرق، خود می‌تواند به مثابۀ تبلور مفاهیم آیین ذن در نمایش نو محسوب شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازتاب نگرش ذن و آیین چای در زیبایی‌شناسی راکو

ررسی رابطه جلوه‌های زیبایی‌شناسی ظروف راکوی ژاپنی با نگرش‌های مکتب ذن و آیین چای، موضوع اصلی این نوشتار را به خود اختصاص داده است. ذن مکتب رفتار و اندیشه بر پایه سلوک زاهدانه و ادراک ساده‌ترین کارهای زندگی است و الهام‌بخش هنرهای گوناگون از جمله آیین چای بوده است. مطالعه این مکتب و آیین چای- که خواستگاه اصلی ظروف راکو به‌شمار می‌آید، می‌تواند رابطه و تأثیر اندیشه‌های ذن و اصول آیین چای را بر خص...

full text

حقیقت و رستگاری در آموزه‌های ذن بودیسم

داستان‌های عجیب و جملات نامتعارفی که از اساتید ذن نقل می‏شود و سبک زندگی توأم با آرامش و سادگی راهبان ذن و نظم، کوشایی و پیشرفت کشور ژاپن در قرن اخیر، که به اندیشه‌های ذن بودایی منسوب می‌گردد، این مکتب را به یکی از موضوعات شایان توجه برای پژوهشگران ادیان و عرفان و سایر حوزه‌ها و حتی مردم عادی تبدیل کرده است. در این مقاله، سعی شده است تا با بازگشت به ریشه‌های کهن اندیشه‌ی ذن در ابتدای تاریخ بودی...

full text

بازتاب نگرش ذن و آیین چای در زیبایی شناسی راکو

ررسی رابطه جلوه های زیبایی شناسی ظروف راکوی ژاپنی با نگرش های مکتب ذن و آیین چای، موضوع اصلی این نوشتار را به خود اختصاص داده است. ذن مکتب رفتار و اندیشه بر پایه سلوک زاهدانه و ادراک ساده ترین کارهای زندگی است و الهام بخش هنرهای گوناگون از جمله آیین چای بوده است. مطالعه این مکتب و آیین چای- که خواستگاه اصلی ظروف راکو به شمار می آید، می تواند رابطه و تأثیر اندیشه های ذن و اصول آیین چای را بر خصو...

full text

استمرار تفکر ذن-بودیسم در هنرهای تصویری معاصر ژاپن (با تکیه بر نقاشی)

چکیده نقش انکار ناپذیر مکتب ذن بودیسم در فرهنگ و زندگی ژاپنی، گستره ی تأثیرگذاری تفکر ذن در عرصه ی هنر ژاپن، تحولات برآمده از اندیشه و هنر ذن، و گرایش فزاینده ی هنرمندان دیگر سرزمین ها به این رویکرد فکری، زمینه ساز پژوهش های بسیاری در این زمینه گشته است. این پژوهش به بررسی جنبه های مغفول مانده در پژوهش های پیشین، با تأکید بر استمرار تفکر ذن بودیسم در هنرهای تصویری ژاپن معاصر، می پردازد. این پژ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 25

pages  27- 34

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023