ایجاد و بررسی مدل‌های مختلف تحلیل منطقه‌ای تناوب سیلاب تابعی از دوره بازگشت (مطالعه موردی: استان اردبیل)

توسعه تکنیک‌های برآورد فراوانی منطقه‌ای سیلاب در مناطق فاقد ایستگاه‌های اندازه‌گیری یکی از اولین اهداف اصلی در مسایل روز هیدرولوژی می باشد. در این تحقیق، تحلیل منطقه‌ای بین دبی سیلاب به عنوان عامل وابسته و ویژگی‌های فیزیکی به عنوان عامل مستقل با بکارگیری روش معکوس در حوضه‌های استان اردبیل انجام گرفت. برای حصول به مدل واحد، دوره بازگشت به عنوان عامل مستقل در مدل در نظر گرفته شد. منطقه مورد تحقیق متشکل از 9 ایستگاه هیدرومتری واقع در نواحی مرکزی می باشدکه 7 ایستگاه برای واسنجی (ایجاد مدل) و 2 ایستگاه برای صحت سنجی مدل‌های ایجاد شده، مورد استفاده قرار گرفتند. چهار نوع مدل شامل مدل‌های مساحت، مساحت-شیب، مساحت- شیب- طول آبراهه‌ها و مدل فولر مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد کمترین همبستگی بین پارامترها برآورد شده، مربوط به مدل مساحت می باشد. لذا پارامترهای برآورد شده این مدل یکتا بوده و نسبت به مدل‌های دیگر از اعتبار بالاتری برخوردار بود. از بین چهار مدل مورد مطالعه، مدل فولر عملکرد مناسبی برای تخمین سیلاب نشان نداد. مدل‌های مساحت، مساحت- شیب و مساحت- شیب- طول آبراه‌ها تا دوره بازگشت 50 سال دبی سیلاب را با دقت مناسبی برآورد کردند. با افزایش دوره بازگشت دقت مدل‌های ذکر شده کاهش یافت. مدل مساحت با RMSE 30/23 و 51/23 (مترمکعب بر ثانیه) کمترین دقت و مدل مساحت- شیب- طول آبراه‌ها با RMSE 51/9 و 32/6 (مترمکعب بر ثانیه) بیشترین دقت را در برآورد دبی سیلاب در ایستگاه‌های صحت سنجی داشتند.