اولین تجربه سامانه تیکه‌نگاری صوتی برای پایش سرعت جریان رودخانه در ایران

Authors

  • حمید کاردان مقدم کارشناس پژوهشی پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه تحقیقات آب، تهران، ایران
  • رضا روزبهانی رئیس پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه تحقیقات آب، تهران،‌ایران
  • عباس کاظمی خشویی رئیس گروه آب سطحی دفتر مطالعات پایه منابع آب، شرکت آب‌منطقه‌ای اصفهان، اصفهان، ایران
  • مسعود بحرینی مطلق استادیار پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه تحقیقات آب، تهران، ایران
Abstract:

پایش پیوسته و دقیق سرعت جریان در رودخانه‌ها یکی از چالش‌های مهم مدیریت منابع آب است. در ایران سرعت جریان در رودخانه با استفاده از مولینه تخمین‌زده می‌شود. در این پژوهش برای اولین بار در ایران، سرعت جریان در رودخانه زاینده‌رود در محل ایستگاه چم‌طاق با استفاده از دستگاه تیکه‌نگاری صوتی مورد سنجش قرار گرفت. بدین منظور از دو دستگاه تیکه‌نگاری صوتی استفاده گردید و سیگنال‌های صوتی با بسامد ۳۰ کیلوهرتز در هر۳۰ ثانیه ارسال گردید.  بر این اساس دبی اندازه‌گیری شده مقدار ۹/۹ مترمکعب بر ثانیه به دست آمد. در همان شرایط میزان آبدهی رودخانه با استفاده از نمودار دبی- اشل موجود به میزان  ۳/۱۰ مترمکعب بر ثانیه برآورد شد. با تحلیل خطای اندازه‌گیری روش تیکه‌نگاری صوتی، حداکثر عدم قطعیت اندازه‌گیری سرعت جریان با استفاده از این فناوری ۱۵ درصد محاسبه شد. همچنین تحلیل خطای دستگاه تیکه‌نگاری صوتی برای رودخانه‌های مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و بهترین نحوه تنظیم نصب دستگاه به ‌منظور حداقل رساندن میزان عدم قطعیت توصیه گردید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فن آوری تکه نگاری صوتی، ابزاری کارآمد برای پایش پیوسته سرعت و دمای جریان آب

تکه نگاری صوتی شاخه ای از دانش سنجش از دور است که با ارسال امواج صوتی در درون آب، سرعت و دمای جریان آب را به صورت پیوسته در رودخانه ها، دریاها و اقیانوس ها اندازه گیری می کند. دستگاه های تکه نگاری صوتی با اتصال به ماهواره های GPS با دقت نانو ثانیه هم زمان سازی می گردند و در یک زمان واحد امواج صوتی را ارسال می کنند. با تجزیه و تحلیل زمان رسیدن امواج صوتی به دستگاه ها، خصوصیات جریان آب محاسبه می ...

full text

بررسی فناوری‌های صوتی پایش جریان در رودخانه‌ها

در کشورهای توسعه یافته انواع مختلفی از دستگاه‌های صوتی جهت پایش منابع آب سطحی توسعه یافته است. به‌طورکلی روش‌های به‌کارگیری امواج صوتی به منظور پایش جریان آب در رودخانه‌ها به سه دسته مبتنی بر قانون داپلر، روش زمان طی شده و روش تیکه‌نگاری صوتی تقسیم می‌شوند. دستگاه‌های مبتنی بر قانون داپلر با نام ای‌دی‌سی‌پی عموما به صورت متحرک مورد استفاده قرار می‌گیرند و نه تنها سرعت و دبی جریان رودخانه را اند...

full text

پایش سامانه های مکانیکی خودرو

در کلیه بنگاههای اقتصادی، امروزه سعی بر این است که با برنامه ریزی و مدیریت صحیح، هزینه های جاری کاهش یابد. یک بنگاه اقتصادی برای مدیریت زمان و هزینه جهت بهینه شدن نیاز به مطالعات اولیه اصولی و دقیق دارد.  صنعت خودرو بدلیل گستردگی و فراگیر بودن آن یکی از بنگاههای مورد نظر است. یکی از مواردی که معمولاً هزینه های هنگفتی  بدلیل عدم زمانبندی و شناخت مناسب قطعات به جامعه و مردم تحمیل می نماید، بخشهای ...

full text

امکان‏سنجی پایش سیلاب با استفاده از دستگاه تیکه‏نگاری صوتی رودخانه‏ای و تعیین دقت اندازه‏گیری، حداقل و حداکثر برد اندازه‏گیری

پایش سیلاب و اندازه‏گیری دقیق موج سیل به‏منظور مدیریت آن اهمیت دارد. روش تیکه‏نگاری صوتی مبتنی بر دانش صوتیات از فناوری‏های نوین پایش رودخانه‏ها و اندازه‏گیری موج سیل است. در این روش دو دستگاه تیکه‏نگاری صوتی در دو طرف رودخانه قرار می‏گیرند و با ارسال و دریافت امواج صوتی، خصوصیات جریان را اندازه‏گیری می‏کنند. در مطالعۀ حاضر محاسبۀ کمترین و بیشترین برد و دقت اندازه‏گیری سرعت جریان در رودخانه‏های...

full text

شبیه سازی توزیع دوبعدی سرعت جریان در رودخانه ها به کمک روش چیو (مطالعه موردی: رودخانه گرگان رود)

حل توزیع دوبعدی سرعت جریان در رودخانه‏ها (در جهات عرضی و عمقی) برای مدل‏سازی بسیاری از فرایند‏های هیدرولیکی از قبیل استخراج رابطۀ دبی‌ـ اشل رودخانه، محاسبۀ انتقال رسوب معلق و نیز تعیین تنش برشی مرزی نیاز است. در این تحقیق با استفاده از روش احتمالاتی چیو، روشی ساده برای شبیه‏سازی توزیع عرضی و قائم سرعت در رودخانه‏‏های مستقیم معرفی شده است. برای واسنجی و صحت‏سنجی این روش، ایدۀ جدیدی بر مبنای تخمی...

full text

بررسی تأثیر جریان و شیب ساحل رودخانه بر سامانه ریشه درختان پده

Assessing the root system and its tensile strength is necessary for determine the impact of roots in increasing the soil shear strength. The present study aims to investigate effects of slope and flow of riverbank on root system of riparian POPULOYS trees. In a relatively direct interval, 6 riparian POPULOYS trees were chosen on the slope of Simereh riverbank. To assess the root system, the cir...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 50  issue 7

pages  1793- 1800

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023