انسجام متنی مقالات شمس تبریزی

Authors

  • ثانیه مخبر کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی
  • فاطمه مدرسی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه
Abstract:

مقالاتشمسبه عنوان اثری برجسته و مهم در تاریخ عرفان و ادبیات فارسی که ارتباط تنگاتنگی با مولوی، زندگی و آثارش دارد، با وجود این کمتر مورد توجه پژوهشگران واقع شده است. نگاشته­هایی که به عنوان مجموعه­ای گرانبها از مواعظ و گفتارهای سرسلسلگان طریقت مولوی از سواد به بیاض نینجامیده و به صورت مشتی یادداشت از هم گسیخته و نامنظم باقی مانده است و یکی از دلایل کم توجهی به این کتاب، ساختار جملات از هم گسیخته و عدم انسجام ظاهری متن است. در این پژوهش سعی بر اثبات وجود انسجام متنی با تکیه بر نظریه سخن کاوی و توجه به بافت متنی (نقش و ارتباط عناصر زبانی در متن و تأثیر آن در تبلور معنا و تفهیم مطلب)است. انسجام متنی شامل روابط معنایی می­شود که به وسیلۀ آن، ارتباط هر قطعه از گفتار یا نوشتار می­تواند به عنوان متن انجام وظیفه نماید. هالیدی (M.A.K Halliday) و حسن (R.Hasan) به عنوان کسانی که در ساختمان متنی و روابط بین جمله­ای نقش کلیدی داشته­اند؛ معتقدند که انسجام به کلیۀ رابطه­هایی اطلاق می­شود که عنصری از یک جمله را به عناصر جملات قبلی مرتبط می­دارد. ابزارهای آفرینندۀ انسجام متنی و روابط بین جمله­ای به سه دستۀ دستوری، لغوی و پیوندی تقسیم می­شوند.  در بررسی انسجام متنی مقالات، عوامل انسجام چون انسجام دستوری متن را در دو   بخش ارجاع و حذف، انسجام لغوی در دو صورت تکرار و همایش و انسجام پیوندی در        چهار نوع ارتباط اضافی (Additive)، سببی (Caushre)، تقابلی «ارتباط خلاف انتظار»    (Adversative) و زمانی (Temporal) مورد کنکاش قرار داده­ایم. مقالات شمس تبریزی علی رغم گسیختگی و پراکندگی ظاهری از انسجام متنی برخوردار است که این انسجام مدلول توجه به عوامل به وجود آورنده انسجام متنی تحقق می­یابد

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأویل در مقالات شمس تبریزی

تأویل ‌و معنا و قلمروهای مرتبط با آن در مقالات شمس‌ تبریزی از جمله موضوع‌هایی است که با همة اهمیّت و کارکردی که در حیطة پژوهش‌های عرفانی ‌و به‌ویژه مولوی‌شناسی ‌و نیز شناخت احوال ‎‌و افعال شمس تبریزی دارد، هنوز چنان‌که باید مورد تدفیق ‌و تحقیق قرار نگرفته ‌است. شمس از آنجا که ذاتاً شخص‌و شخصیّتی درون‌بین و رمزگرا دارد، به مسألة تأویل توجّه بسیار نشان داده است‌ و تقریباً در سراسر مقالات، تأویل را در ...

full text

کهن‌الگوی قهرمان در مقالات شمس تبریزی

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های متغیر و بارز عرفان و آثار عرفانی و آثار منثور غنایی، کهن‌الگوی قهرمان است. سیر قهرمان نیز از مهم‌ترین مسائل عرفان و آثار منثور غنایی است تا آن‌جا که کهن‌الگوی قهرمان با سیری بغرنج به تکامل شخصیتی نزدیک می‌شود. تکامل شخصیتی قهرمان به اشکال گوناگونی در آثار عرفانی و آثار منثور غنایی به‌ویژه مقالات شمس تبریزی نمود می‌یابد. قهرمان عرفانی در مقالات شمس همچون قهرمان ژانر حما...

full text

تأویل در مقالات شمس تبریزی

تأویل و معنا و قلمروهای مرتبط با آن در مقالات شمس تبریزی از جمله موضوع هایی است که با همة اهمیّت و کارکردی که در حیطة پژوهش های عرفانی و به ویژه مولوی شناسی و نیز شناخت احوال ‎ و افعال شمس تبریزی دارد، هنوز چنان که باید مورد تدفیق و تحقیق قرار نگرفته است. شمس از آنجا که ذاتاً شخص و شخصیّتی درون بین و رمزگرا دارد، به مسألة تأویل توجّه بسیار نشان داده است و تقریباً در سراسر مقالات، تأویل را در تمام سا...

full text

بازتاب ادبیات عامیانه در مقالات شمس تبریزی

ادبیات عامیانه( (folklore literatureاصطلاحی است که بر ادبیات توده، شفاهی و فولکلور اطلاق می­شود و انواع داستان، افسانه، قصه، حکایت، تمثیل ، ضرب­المثل، ترانه و متل را در بر می­گیرد. ادبیات عامیانه با متون متصوفه و عرفا در مواردی پیوند می­یابد. مطالعه و تحقیق متون عرفانی از این جهت، هم به بازیابی انواع ادبی عام کمک می­کند و هم کیفیت درک متون را بهبود می­بخشد. مقالات شمس تبریزی از جمله متون عرفانی...

full text

بازتاب ادبیات عامیانه در مقالات شمس تبریزی

ادبیات عامیانه( (folklore literatureاصطلاحی است که بر ادبیات توده، شفاهی و فولکلور اطلاق می­شود و انواع داستان، افسانه، قصه، حکایت، تمثیل ، ضرب­المثل، ترانه و متل را در بر می­گیرد. ادبیات عامیانه با متون متصوفه و عرفا در مواردی پیوند می­یابد. مطالعه و تحقیق متون عرفانی از این جهت، هم به بازیابی انواع ادبی عام کمک می­کند و هم کیفیت درک متون را بهبود می­بخشد. مقالات شمس تبریزی از جمله متون عرفانی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  45- 72

publication date 2012-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023