انسانی شدن یقین در تفکر فلسفی مدرن

یقین در تفکر فارابی

چکیده معرفت‌شناسی فارابی مکتبی است یقین‌گرا؛ بدین‎معناکه معرفت غیریقینی را معرفت حقیقی تلقی نمی‌کند. یقین اجمالاً بر دو قسم است: یقین روان‌شناختی و یقین معرفت‌شناختی. یقین روان‏شناختی عمدتاً از سنخ اقناع است و از نظرگاه منطقی و فلسفی یقین به شمار نمی‌رود؛ اما یقین معرفت‌شناختی یقینی است که از نظرگاه منطقی و فلسفی یقین به شمار می‌رود و در تفکر منطقی و فلسفی فارابی به دو قسم است: خاص و عام. یقین خ...

تفکر فلسفی در ایران معاصر

پرسش از تفکر فلسفی در ایران معاصر را باید پر اهمیت تلقی کرد از ذهن و روح ایرانی که در طول تاریخ مأنوس با اندیشه حکمی و فلسفی و منشأ پیدایش نظام‌های بزرگ فلسفی بوده است انتظار می‌رود که در طول دوره تلاقی با عالم مدرن نیز از اندیشیدن باز نایستاده باشد. تحقیق در وضع تفکر فلسفی در ایران دوره جدید علاوه بر اهمیت فی‌نفسه، ما را با فضاهای ذهنی که منشأ ماجراها و حوادث پدید آمده در لایه‌های بیرونی‌تر حی...

حضور فلسفی در اندیشه مدرن عربی(3)

شعر مدرن و تفکر علمی

تردیدی نیست که به دلیل شرایط اجتماعی و تفکرات هر دوره، شعر آن دوره از ویژگیهای خاصی برخوردار است و شعر قرن بیستم هم از این قاعده مستثنی نیست. تی. اس. الیوت در این باره می گوید «به علت پیچیدگی تمدن مدرن، شعر مدرن هم باید پیچیده باشد.» شاید عمده ترین دلیل این پیچیدگی تأثیر روزافزون تفکر علمی بر اذهان عمومی باشد چرا که در قرن بیستم تنها دانشمندان نیستند که از بینش علمی برخوردارند بلکه شعرا و نویسن...

بازگشت جاودانۀ همان در تفکر فلسفی نیچه

آموزة بازگشت جاودانۀ همان، یکی از بنیادی‌ترین اندیشه‌های فلسفی نیچه است و نیچه خود را آموزگار آن می‌داند. برطبق این آموزه، من باز خواهم گشت، با این خورشید، با این مهتاب، با این زمین و با همۀ رویدادهای آن، اما نه به یک زندگی نو یا زندگی بهتر یا زندگی همانند، بلکه من جاودانه به همین و همین زندگی باز خواهم گشت. پس از فروپاشی ارزش‌ها و ظهور هیچ‌انگاری در فرهنگ اروپایی، نیچه کوشید در پرتو این آموزه ...