اندازه‌گیری قدرت رای‌گیری ائتلاف‌ها در مجلس شورای اسلامی: رویکرد بازی‌های همکارانه

author

Abstract:

قوه مقننه مظهر حاکمیت ملی و یکی از ارکان مهم سیاستگذاری و تصمیم‌گیری‌ کشورهاست. نمایندگان پارلمان‌ نه تـنها در مورد وضع قانون، نظرات و عقایدشان را با رأی خود ابراز‌ می‌دارند، بلکه در مورد‌ انتخاب‌ اعـضای هیئت وزیران و برکناری‌ آنـان و بـا انتخاب اعضای ناظر در مراجع تصمیم‌گیری و اعضای هیئت رئیسه مجلس‌ و... نیز نظر خود را اعلام می‌کنند. بنابراین قدرت یک نماینده مجلس به اعمال نظر او از طریق رای است. اما این قدرت رای چگونه می‌تواند تغییر کند؟ هدف از این مقاله اندازه‌گیری قدرت رای نمایندگان وابسته به ائتلاف‌های مهم سیاسی در مجلس شورای اسلامی با استفاده از نظریه بازی‌ها است. با استفاده از شاخص شاپلی ـ شوبیک قدرت رای سه ائتلاف اصولگرایان، اصلاح‌طلبان و مستقلین در سه دوره انتخابات 1386، 1390 و 1394 اندازه‌گیری شد. نتایج نشان می‌دهد که در دوره هشتم، قدرت مطلق دست اصولگرایان بوده و دو ائتلاف دیگر تصنعی بوده‌اند. در دوره نهم مجددا قدرت رای در دست اصولگرایان بوده و دو ائتلاف دیگر تصنعی بوده‌اند. در دوره دهم علی‌رغم اختلاف کرسی‌های اصولگرایان و اصلاح‌طلبان و مستقلین، قدرت رای بین هر سه ائتلاف به مساوی تقسیم شده است. این نتیجه بسیار جالب موید این نکته است که همیشه تعداد کرسی‌های یک ائتلاف بیانگر قدرت آن ائتلاف نیست. پیشنهاد می‌شود، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از این رویکرد در اندازه‌گیری قدرت رای فراکسیون‌ها در کمیسیون‌های تخصصی مجلس نیز استفاده کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

استانی‌شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی

برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه‌های انتخابیة استانی می‌تواند از یک سو با مزایایی مانند پرداختن بهتر نمایندگان به وظایف ملی، تقویت نقش شوراهای محلی، گسترش فرهنگ و اندیشه حزبی و کاهش درگیری‌های قومی و قبیله‌ای همراه باشد؛ و از دیگر سوی با معایبی مانند کاهش مشارکت مردم در انتخابات، افزایش شکاف و تنش‌های اجتماعی، بی‌پاسخ ماندن خواسته‌های مردم و افزایش هزینه‌های انتخابات همراه شود. به منظ...

full text

هنجارهای مرجع شورای نگهبان در بررسی مصوبات مجلس شورای اسلامی

نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران برای صیانت از شرع و قانون اساسی روش کنترل غیرقضایی را پیش‌بینی کرده است و این کارویژه را شورای نگهبان قانون اساسی انجام می‌دهد. درحالی‌که قانونگذار اساسی ایران در اصول مختلف خود صرفاً «قانون اساسی» و «موازین شرعی» را به‌عنوان هنجارهای اصلی شورا در بررسی مصوبات مجلس شورای اسلامی پیش‌بینی کرده است؛ لکن با کنکاشی در رویه عملی شورای نگهبان مشخص می‌شود که این شورا د...

full text

نظام انتخاباتی در انتخابات مجلس شورای اسلامی

چکیده نظام‌‌های انتخاباتی از جمله مهم‌ترین نهادهای حقوقی و سیاسی در هر کشور دموکراتیک‌‌اند. تحقیقات و پژوهش‌‌های متعددی که محققان و پژوهشگران علوم سیاسی دربارة نظام‌‌های انتخاباتی در کشورهای گوناگون طی سال‌‌های اخیر انجام داده‌اند، به‌خوبی نشان می‌‌دهد که نهاد نظام انتخاباتی در بخش‌‌های گوناگون حیات سیاسی در هر کشور تأثیرات عمیق و پایداری می‌‌گذارد. به‌رغم اهمیت بسیار نظام‌‌های انتخاباتی، هنوز ...

full text

نظام انتخاباتی در انتخابات مجلس شورای اسلامی

چکیده نظام های انتخاباتی از جمله مهم ترین نهادهای حقوقی و سیاسی در هر کشور دموکراتیک اند. تحقیقات و پژوهش های متعددی که محققان و پژوهشگران علوم سیاسی دربارة نظام های انتخاباتی در کشورهای گوناگون طی سال های اخیر انجام داده اند، به خوبی نشان می دهد که نهاد نظام انتخاباتی در بخش های گوناگون حیات سیاسی در هر کشور تأثیرات عمیق و پایداری می گذارد. به رغم اهمیت بسیار نظام های انتخاباتی، هنوز تحقیقات و...

full text

نقش و جایگاه مجلس شورای اسلامی در حکمرانی خوب

اصل «حاکمیتِ قانون» یکی از مهم‌ترین شاخص‌های زمامداری، اِعمال حاکمیت و نیز حکمرانیِ خوب در دوران معاصر به‌شمار می‎آید. ازسویی فصل مشترک همۀ تعاریف ارائه شده را می‌توان در این نکته خلاصه کرد که مطابق اصل مزبور استفادۀ خودسرانه و مستبدانه از قدرت در تصمیم‌گیری‌های حکومتی نه‌تنها مردود است بلکه میزان مشروعیت حکومت به میزان وفاداری ایشان به معیارهای قانونی، فراشخصی و خردمندانه بستگی دارد و از این جهت ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 17

pages  35- 56

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023