امکان سنجی بکارگیری روش های غیرسازه ای و خودکارسازی در ارتقا بهره برداری از سامانه های توزیع آب (مطالعه موردی: شبکه آبیاری رودشت)

Authors

  • سید مهدی هاشمی استادیار، گروه مهندسی آبیاری، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
  • مهدی یلتقیان خیابانی دانش آموخته کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
  • یوسف حسنی پژوهش گر، دفتر اقتصاد و بهره وری آب و آبفا، وزارت نیرو، تهران
Abstract:

تلفات قابل توجه توزیع و تحویل آب آبیاری، ارتقا مدیریت بهره‌برداری شبکه‌های آبیاری و زهکشی را بیش‌ازپیش گوشزد می‌کند. ارائه راهکارهای مربوطه، نیازمند بررسی طرح‌ها، از جنبه‌های فنی و اقتصادی است. ازین‌رو تحقیق حاضر به بررسی کارایی راهکارهای غیرسازه‌ای و خودکارسازی، از دو دیدگاه فنی، با ارزیابی عملکرد تحویل و توزیع آب، و دیدگاه اقتصاد مهندسی، طبق شاخص‌های نسبت درآمد به هزینه و سود نهایی طی دوره‌های بلند و کوتاه‌مدت می‌پردازد. شبیه‌سازی بهره‌برداری تحت سناریوهای نوسانی و نرمال بهره‌برداری انجام شد. کانال اصلی شبکه‌ی آبیای رودشت که از نوسانات جریان سراب کانال، به‌دلیل وقوع دوره‌های کم‌آبی، رنج می‌برد به عنوان مورد مطالعاتی تحقیق انتخاب شد. طبق نتایج راهکار‌های غیرسازه‌ای سبب بهبود کفایت تحویل آب به آبگیرها، تا حداکثر 22 درصد نسبت به بهره‌برداری موجود، شدند. روش خودکارسازی با غلبه بر نوسانات شدید جریان ورودی، تمام نیاز آبگیرها را برطرف کرده و با بهبود حداکثری شاخص کفایت تا 85 درصدی همراه بود. ارزیابی اقتصادی در دوره طرح کوتاه‌مدت پنج و بلندمدت ده ساله حاکی از درآمدزایی بیشتر راهکار خودکارسازی نسبت به سایر روش‌ها بود. ولی حداکثر سود در سناریوی نرمال و در دوره‌های کوتاه پنج و بلندمدت ده ساله به‌ترتیب 568 و 1446 میلیارد تومان برای راهکار غیرسازه‌ای افزایش دبی و کاهش زمان آبیاری بدست آمد. بنابراین، در شرایط موجود بهره‌برداری طی بلندمدت گزینه‌های غیرسازه‌ای کارکرد بهتری داشته‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

طراحی سامانه کنترل خودکار به‌منظور توزیع عادلانه آب در شرایط کم‌آبی و نوسانات جریان ورودی، مطالعه موردی شبکه آبیاری رودشت

سابقه وهدف: شرایط غیرمعمول بهره‌برداری کانال‌های آبیاری به سبب تشدید خشکسالی‌های پی‌در‌پی در اکثر شبکه‌های کشور عملکرد ضعیف شبکه‌های آبیاری کشور در توزیع عادلانه آب بین مصرف‌کنندگان را سبب شده است. در این شرایط بهره‌گیری از راهبردهای نوین در بهبود فرآیند بهره‌برداری مورد توجه قرار گرفته که اجرای آن نیازمند وجود سامانه کنترل خودکار در کانال می‌باشد و اصولاً با شیوههای بهرهبرداری مرسوم اکثر شبکه‌ه...

full text

بررسی بهره وری انرژی-آب و بهره وری اقتصادی انرژی در سامانه های آبیاری بارانی و سطحی در شرایط بهره برداری از آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت قزوین)

ﻣﻨﺎﺑﻊ آبو اﻧﺮژیدر دﻧﻴﺎﻣﺤﺪوداستوﺑﻪﻋﻠﺖبالا رفتنﺟﻤﻌﻴﺖوﺗﻘﺎﺿﺎیﻏﺬا،ﻣﺼﺮفآبو اﻧﺮژیﺑﺮایﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزیﻧﻴـﺰاﻓﺰاﻳش می­یابد.  هدف از این پژوهش مقایسهً بهره­وری انرژی-آب و بهره­وری اقتصادیانرژی در سامانه­ها یا سیستم­های آبیاری بارانی و سطحی در شرایط بهره­برداری از آب زیرزمینی است.  برای رسیدن به این هدف از اطلاعات و داده­های تفصیلی سیستم های آبیاری و عملکرد محصولات تحت کشت این سیستم­ها در سال 1390 در دشت...

full text

تخصیص بهینه آب بین شبکه‌های آبیاری حوضه زاینده‌رود با رویکرد اقتصادی و بررسی عملکرد توزیع آب داخل شبکه (مطالعه موردی: شبکه آبیاری رودشت شمالی)

هدف اصلی از انجام این مطالعه، توسعه ساختار هیدرواکونومیک در حوضه زاینده‌رود به‌منظور تخصیص بهینه آب سد زاینده‌رود به شبکه‌های آبیاری پایاب این سد، در راستای حداکثرسازی منافع اقتصادی حاصل از فعالیت‌های کشاورزی است. برای تحقق این هدف، با تدوین مدل‌ اقتصادی برنامه‌ریزی ریاضی مثبت1 (PMP)، شبیه‌سازی فعالیت‌های‌ کشاورزی به تفکیک هر شبکه آبیاری انجام شد. با تلفیق مدل برنامه-ریزی تخصیص آب توسعه داده شد...

full text

ارزیابی عملکرد بهره برداری از شبکه های آبیاری به روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)

Recent studies have shown poor performance of irrigation systems, which indicates the requirement for special attention to performance improvement. The first step for improving the performance of irrigation systems is evaluation of the present situation. Performance evaluation methodologies presented so far are either qualitative such as DA (Diagnostic Analysis), RA (Rapid Appraisal) and FA (Fr...

full text

ارزیابی عملکرد بهره برداری از شبکه های آبیاری به روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)

Recent studies have shown poor performance of irrigation systems, which indicates the requirement for special attention to performance improvement. The first step for improving the performance of irrigation systems is evaluation of the present situation. Performance evaluation methodologies presented so far are either qualitative such as DA (Diagnostic Analysis), RA (Rapid Appraisal) and FA (Fr...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 1

pages  109- 127

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023