الگوی تصمیم‌گیری فرا سرزمینی نهاد مرجعیت؛ بنیادهای نظری و قواعد عملی

Authors

  • مجتبی عبدخدائی استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی (نویسنده مسئول)
Abstract:

روابط بین‌الملل به‌عنوان حوزۀ ارتباطات جهانی، به محیط عملیاتی تعاملات بازیگران بین‌المللی اطلاق می‌شود. شناخت مبانی رفتاری این بازیگران، به درک درستِ کنش‌ها و بازی آن‌ها کمک می‌کند؛ به‌گونه‌ای که بدون این شناخت، تبیین و تحلیل صحیح رفتار آنان ممکن نخواهد بود. امروزه افزایش شمار بازیگران بین‌المللی و شمول کنشگران متکثر غیردولتی در این دامنه، اهمیت مطالعۀ آنها را دوچندان کرده است. فهم کنش‌های نهاد مرجعیت شیعه نیز به‌عنوان یکی از این کنشگران، از قاعدۀ یادشده مستثنا نیست. این امر، مسئلۀ محوری و مبنای شکل‌گیری پرسش این نوشتار بوده است که الگوی تصمیم‌گیری فراسرزمینی نهاد مرجعیت، از چه بنیادهای نظری و قواعد عملی بهره جسته و چگونه قادر است هم‌زمان با حفظ اهداف و وظایف دینی، نیازهای عینی را تأمین سازد؟ «نظام منطقی تکلیف» و «عقلانیت تکلیف مدار»، مبنای اصلی الگوی تصمیم‌گیری نهاد مرجعیت است که بر اساس الگویی چندوجهی و چندمرحله‌ایِ مبتنی بر بهره‌گیری از منابع اجتهاد، قواعد اساسی و رعایت مصالح عینی عمل می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مرجعیت نظری دیوان بین‌المللی دادگستری

منطق مورد استفاده در حقوق، نمی‌تواند محدود به منطق صوری باشد، زیرا حقوق، حوزۀ قضاوت‌های ارزشی است که اثبات ریاضی و آزمایش تجربی را برنمی‌تابد. منطق حقوق، منطق اقناع و احتجاج است. نظریۀ احتجاج به بررسی استدلال‌هایی می‌پردازد که در مورد قضاوت‌های ارزشی به‌کار می‌روند. یکی از استدلال‌هایی که در این نظریه کاربرد دارد، «احتجاج مبتنی بر مرجعیت» است. در این احتجاج، مرجعیت نظری یک شخص یا نهاد به‌عنوان ...

full text

مرجعیت شیعه به‌مثابه کنشگر بین‌المللی؛ مطالعۀ الگوهای کنش نهاد اجتماعی مرجعیت در گذر تاریخ

مرجعیت، اصلی‌ترین نهاد اجتماعی متولی امر دین و عهده‌دار نقش رهبری شیعیان در موضوعات مختلف سیاسی و اجتماعی است. این نهاد، بر اساس اندیشۀ نیابت فقیهان جامع‌الشرایط از امام معصوم شکل گرفته، از مبانی خاص عقلانیت و تصمیم‌گیری و منابع خاص قدرت برخوردار است و در سطوح مختلف سرزمینی و فرا سرزمینی، ایفای نقش می‌کند. اینک این سؤال مطرح است که چگونه می‌توان کنشگری بین‌المللی نهاد مرجعیت را با استفاده از مؤ...

full text

بنیادهای نظری مخالفان قضاوت زنان در ایران

این نوشتار در پی دسته بندی و روشن ساختن دیدگاه های مخالفان حضور زنان در دستگاه قضایی کشور است. برای این کار، در کنار تشریح جایگاه زنان در دستگاه قضایی کشور و بیان دگرگونی های حضور زنان در سال های پس از انقلاب، تلاش شده است بنیان های استدلال مخالفان قضاوت زنان بررسی شود. بررسی مدارک مخالفان حضور زنان در جایگاه قاضی، نشان می دهد که نه آیه ها و روایت ها، و نه دیگر استدلال ها، مانند سست نهادی زنان،...

full text

کارکردهای سیاسی «نهاد مرجعیت» از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی

در نبود احزاب سیاسی کارآمد در جامعه ایرانی در سال‌های بین انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، نهاد مرجعیت با توجه به خاستگاه مذهبی و پایگاه اجتماعی‌ خود در جامعه توانست برخی از کارکردهای احزاب سیاسی را در جامعه برعهده گیرد. هرچند کارکردهای سیاسی نهاد مرجعیت در ایران، برخاسته از خاستگاه مذهبی آن است؛ اما به‌خودی‌خود وجهی بارز از فعالیت‌های این نهاد است. سازوکارهای اعمال قدرت در نهاد مرجعیت با نهادها...

full text

الگوی قرآنی مبارزۀ سیاسی در اندیشۀ نظری و سیرۀ عملی امام خمینی (ره)

در تحلیل همه‌جانبۀ انقلاب اسلامی ایران، بررسی مؤلفه‌ها و ارکان اساسی انقلاب که یکی از مهم‌ترین آنها رهبری امام خمینی (ره) و الگوی مبارزاتی وی است، اهمیت فراوانی دارد. در این خصوص پرسش اصلی این است که به‌کارگیری کدام الگوی مبارزاتی موجب شد که امام خمینی (ره) در قامت یک رهبر سیاسی نهضت اسلامی را به‌درستی و دقت در مسیر اصلی خود پیش ببرد و به سرمنزل پیروزی برساند؟ نگارنده در این تحقیق با مراجعه به ...

full text

"مجازات بازدارنده": اشکالات نظری و مشکلات عملی

ابداع قسم جدیدی کیفر تحت عنوان "مجازات های بازدارنده" در سال 1368 به کشمکش های ممتدّی باز می گردد که در ده? نخست نظام جمهوری اسلامی راجع به تصویب مجازات های تعزیری در قالب موادّ قانونی بین مراجع مربوطه وجود داشت. چرا که "بیدالحاکم" بودن تعزیر و نیز عدم پیش بینی"مرور زمان" [تقادم] در فقه امامی، با تعیین شدن انواع و مقادیر تعزیرات در قانون و با تعطیل آن با مرور زمان مغایر می نمود. خلق این عنوان جدی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 18  issue 38

pages  31- 65

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023