الگوی اولویت‌بندی قطعات جاده‌های کوهستانی از لحاظ ریسک ریزش بهمن با بکارگیری احتمال برخورد وسیله نقلیه

یکی از حوادث طبیعی که احتمال وقوع آن در ماه­های سرد سال و در جاده‌های کوهستانی وجود دارد بهمن است. این پدیده طبیعی در جاده­های کوهستانی کشور نیز دارای سابقه می­باشد و موجب خسارت­های جانی و مسدود شدن برخی از جاده‌های اصلی کشور شده است. این موضوع به­خصوص در مسیرهای ارتباطی بین پایتخت و شمال کشور و جاده­های کوهستانی شمالغرب و غرب کشور بیشتر مشهود می­باشد. به منظور پیشگیری یا کاهش حوادث ناشی از ریزش بهمن در گام ابتدایی باید نقاط دارای ریسک بیشتر مشخص شوند و سپس راهکارهای مناسب برای ایمن­سازی آنها مدنظر قرار گیرد. با توجه به اینکه برای تعیین نقاط دارای ریسک بیشتر در پژوهش­های گذشته تنها به معیارهای زمین­شناسی و منطقه­ای توجه شده اما در این مقاله یک الگوی ترکیبی ارایه شده است که علاوه بر معیارهای مذکور، شاخص  احتمال برخورد، شاخصهای ترافیکی و پوشش گیاهی روی دامنه نیز مدنظر قرار گرفته است. در پژوهش پیش رو علاوه بر مطالعات میدانی جهت برداشت اطلاعات عمق برف، شیب، پوشش گیاهی، تعدد و تکرار­، احتمال برخورد با وسیله­نقلیه و تردد روزانه، مصاحبه با صاحب نظران جهت وزن­دهی معیارها صورت پذیرفت و با استفاده از روش شباهت به گزینه ایده‌آل (TOPSIS) به اولویت‌بندی نقاط 10 گانه حادثه‌‌خیز شناسایی شده از نظر ریزش بهمن در جاده کرج-چالوس پرداخته شد. بررسی­ها نشان می­دهد که بیشترین اهمیت در بین شاخص­های منتخب مربوط به تعدد و تکرار بود. همچنین نتایج حاصل از اولویت‌بندی نقاط حادثه‌خیز در محور کرج- چالوس که کیلومترهای 62-63 و 63-68،­70 تا 74 بیشترین ریسک از نظر ریزش بهمن را دارند و باید راهکارهای ایمن‌سازی مناسب برای این نقاط در اولویت قرار گیرد.