الگوهای زیستگاهی عصر مفرغ دشت سیلاخور

Authors

  • عباس مقدم استادیار پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی
  • عباس نوری دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز
Abstract:

دشت سیلاخور در استان لرستان یکی از پهنه‌های زیستی مهم در ناحیه شرق زاگرس مرکزی است که با توجه به توانمندی‌های زیست‌‌محیطی مناسب، زمینه‌ی اسکان گروه‌های انسانی از پیش‌‌از‌تاریخ تاکنون را فراهم نموده است. این دشت که در امتداد شرقی دره نهاوند و کنگاور واقع شده، با طول بیش از 70 کیلومتر و عرض متوسط 12 کیلومتر در حاشیه شمالی و شرقی رشته کوه‌های اشترانکوه و گَرین (کوه) و مابین شهرهای بروجرد و دورود در استان لرستان واقع شده است. در بررسی باستان شناختی این دشت در دهه گذشته، کمابیش 700 اثر تاریخی فرهنگی از دوره نوسنگی تا قرون متاخر اسلامی شناسایی شد، اما تاکنون در راستای تحلیل الگوهای زیستگاهی سکونتگاه‌های باستانی آن، مطالعات زیادی صورت نگرفته است. در این پژوهش با هدف دستیابی به الگوهای زیستگاهی عصر مفرغ این ناحیه، 51 زیستگاه از میان آثار شناسایی‌‌شده‌ در محدوده شهرستان دورود انتخاب و سپس با استفاده از محیط GIS به پردازش و تحلیل عوامل مؤثر در مکان­گزینی سکونتگاه‌ها، شیوه‌ی پراکنش و توزیع آن‌ها در دشت و نوع الگوهای زیستگاهی آن‌ها پرداخته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که از میان عوامل جغرافیایی موردبحث، منابع آب، زمین‌های حاصلخیز، درجه و دامنه شیب زمین، راه‌های باستانی و گسل زلزله، بیشترین تأثیر را بر شیوه‌ی پراکنش و مکان‌گزینی زیستگاه‌ها داشته‌اند. همچنین شش نوع الگوی زیستگاهی برای سکونتگاه‌ها به‌‌دست آمد که در ادامه به آن‌ها پرداخته خواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گزارش مقدماتی بررسی الگوهای استقراری عصر مفرغ دشت نهاوند(سرچشمه کاماسیاب)

عصر مفرغ به دلیل همزمانی آن با تحولات آغاز شهر نشینی در مطالعات باستان شناسی جایگاه ویژه ای دارد؛نکته قابل توجه ، ان است که این تحولات درتمامی فلات ایران به رغم ظهور خط در منطقه جنوب غربی ایران به یک میزان،تاثیر گذارند به یک میزان،تاثیرگذار نیستندو ما از تاثیرات و کنش فرهنگ های محلی و یا تاثیرگذار خارجی بر این پدیده اطلاعات کافی نداریم.زاگرس مرکزی و دشت نهاوند به لحاظ موقعیت جغرافیایی و وجود من...

full text

گونه شناسی و تاثیر پذیری سفالینه های عصر مفرغ دشت سیلاخور (لرستان)از گودینiii

تحقیق پیش رو اهداف ذیل را دنبال نموده است: شناخت و بررسی دوره فرهنگی عصر مفرغ در دشت سیلاخور و ارتباط آن با فرهنگ های میان دره ای لرستان شمالی به منظور تبیین سفالینه های سبک منقوش گودینiii، که این مسئله بخشی از اصول این تحقیق بوده است و همچنین شکل و میزان پراکنش جغرافیایی مراحل توسعه سنت سفال منقوش تک رنگ، دشت سیلاخور نیز تعیین گردیده و گذشته دشت سیلاخور، از طریق مطالعه مواد موجود در سطح که تا...

15 صفحه اول

گزارش مقدماتی بررسی الگوهای استقراری عصر مفرغ دشت نهاوند(سرچشمه کاماسیاب)

عصر مفرغ به دلیل همزمانی آن با تحولات آغاز شهر نشینی در مطالعات باستان شناسی جایگاه ویژه ای دارد؛نکته قابل توجه ، ان است که این تحولات درتمامی فلات ایران به رغم ظهور خط در منطقه جنوب غربی ایران به یک میزان،تاثیر گذارند به یک میزان،تاثیرگذار نیستندو ما از تاثیرات و کنش فرهنگ های محلی و یا تاثیرگذار خارجی بر این پدیده اطلاعات کافی نداریم.زاگرس مرکزی و دشت نهاوند به لحاظ موقعیت جغرافیایی و وجود من...

full text

نشانه هایی از یک نظام سازمان‌یافته عصر مفرغ، در شرق زاگرس مرکزی (دشت کنگاور)

وضعیت باستان‌شناختی زاگرس مرکزی از مناطق پراهمیت در پیش‌ازتاریخ ایران و بین‌النهرین نشان از نقش  آن در تاریخ تطور فرهنگی روستانشینی و توسعه شهرها است. پژوهش حاضر حاصل مطالعه الگوی استقراری محوطه­های عصر مفرغ میانی و جدید در دشت میانکوهی کنگاور بر اساس شاخصه‌های انتخاب بوم‌شناختی و همین‌طور فضایی میان فرهنگی (رتبه-اندازه و آنتروپی) است. تمرکز محوطه‌های شاخص مرکزی، در حوزه جنوب شرق این پهندشت و ت...

full text

بررسی پراکنش استقرارگاه های عصر مفرغ دشت رومشگان

یکی از مناطق جنوبی تر لرستان که به طور گسترده ای مود توجه هیئت باستان شناسی هلمز قرار گرفت ، دشت رومشگان می باشد. در نتیجه مطالعات و کاوش های باستان شناسی در مکان های باستانی کمترلان i و ii ، چغاسبز و میرولی ، اطلاعاتی در مورد باستان شناسی دشت رومشگان در منطقه پیش کوه غربی حاصل شد. هیئت هلمز عصر مفرغ منطقه را به سه دوره کوچک تر عصر مفرغ قدیم (حدود 2000- 2900 ق. م) ، عصر مفرغ میانه (حدود 1600 – ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 2

pages  137- 155

publication date 2017-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023