الگوهای زبانی عربی در سخن سعدی
author
Abstract:
آمیختگی (تداخل) زبان فارسی با عربی موجب پدید آمدن مطابقتهایی میان برخی الگوهای زبانی فارسی و عربی شدهاست. سعدی از شاعران و نویسندگانی است که موارد متعددی را از این مطابقتها در آثارش میتوان یافت. صرف نظر از آنکه این موارد وامگیری زبانی به حساب آید، یا توارد و تشابه، نقش راهگشای آنها در شناخت دقیقتر ساختار دستوری زبان سعدی و فهم روشنتر آثار او، قابل چشمپوشی نیست. بر این اساس، در مقالة پیش رو، به روش تطبیقی، آن دسته از الگوها و قواعد زبانی عربی که با نمونههایی در آثار سعدی قابل تطبیق است، دستهبندی و تشریح شدهاست و در پایان، چنین نتیجهگیری شده که آمیختگی زبان فارسی با زبان عربی منحصر به استفادة زیاد شاعران و نویسندگان فارسی از واژهها، عبارتها، شاهدهای شعری و مَثَلها و حکمتهای عربی، آیات قرآنی و احادیث نبوی نیست، بلکه پدید آمدن مطابقتهایی میان الگوهای زبانی فارسی و عربی نیز از پیامدهای آن است.
similar resources
معیارزیبایی دربلاغت سخن عربی چیست؟
یکی ازمسائلی که درفلسفه زیباشناسی مطرح است مساله مناقشه:لفظ و معنااست ازاین جهت که آیا معیارزیبایی سخن که ازجهت فنی پایه واساس "بلاغت" رادرسخن عرب تشکیل می دهد لفظ یا معنا؟ ناقدان در نقد و بررسی این ارزیابی چند گروه اند: گروهی معیار زیبایی را در جانب معانی و گروهی آن را در جانب الفاظ می دانند. و گروه سوم‘ لفظ ومعنا هر دو را معیار می دانند. و در نظر ایشان‘ هر دو برابرند. و گروه چهارم که به ن...
full textبررسی الگوهای روایت در غزل سعدی
سعدی فرمانروای ملک سخن است، چراکه علاوه بر گلستان و بوستان در غزلسرایی نیز جزء سرآمدان شعر فارسی است. آشنایی سعدی با حکایتپردازی سبب شده است که بعضی از غزلهای او رنگی روایی به خود بگیرند. این مقاله بر آن است که ساختار غزلهای روایی سعدی را مورد بررسی قرار دهد و الگوهای روایتگری او را نشان دهد. این پژوهش - که با رویکرد روایتشناسانه اجرا شده است- نشان میدهد که الگوهای غزلیات روایی سعدی شامل ت...
full textهنر گزینش و کاربرد واژه در سخن سعدی
بررسی شیوة گزینش واژه در سخن سعدی نشان میدهد که واژههای کلیدی در جمله یا بیت معمولاً با هم مرتبط هستند و بر هم تأثیر میگذارند. معیار سعدی در انتخاب واژه، تناسب در معنای کلّی و عام در جایگاه همگرایی کلمات است؛ حتی انگیزۀ او در استفاده از استعاره، تشبیه و ترکیبات دارای معنای کنایی نیز تاحدّی رعایت همین تناسب و هماهنگی بین واژهها در محور همنشینی است. سعدی هنرمندانه از شگردهای زبانی خاص برای پرهیز...
full textبرخی ظرافتهای بلاغی و معنایی پنهان تعلیمی در سخن سعدی
برخی عبارات و اشعار گلستان و بوستان سعدی، علیرغم ظاهری ساده، انواعی از درهمتنیدگی های معنائی دارند که با نگاه اول و تکیه بر بلاغت مألوف نمیتوان به عمق معنائی آنها پی برد. سعدی گاهی ژرف ساختهای معنائی را با ایجاد شبکه ارتباطی پیچیده ای از کلمات که در مواردی با صنایع ادبی هم تقویت میشود ایجاد میکند. تسلط سعدی بر زبان فارسی، باریک اندیشی، آگاهی از علوم مختلف، تجربههای زیادی که در سفر داشته...
full textبرخی ظرافتهای بلاغی و معنایی پنهان تعلیمی در سخن سعدی
برخی عبارات و اشعار گلستان و بوستان سعدی، علیرغم ظاهری ساده، انواعی از درهمتنیدگی های معنائی دارند که با نگاه اول و تکیه بر بلاغت مألوف نمیتوان به عمق معنائی آنها پی برد. سعدی گاهی ژرف ساختهای معنائی را با ایجاد شبکه ارتباطی پیچیده ای از کلمات که در مواردی با صنایع ادبی هم تقویت میشود ایجاد میکند. تسلط سعدی بر زبان فارسی، باریک اندیشی، آگاهی از علوم مختلف، تجربههای زیادی که در سفر داشته...
full textبررسیِ سوگندهای سعدی در پرتوِ پارادایم بازیهای زبانی
سوگند گزارهای است اعتقادی / درونی با رویکرد ایجابی و مبتنی بر آیینها، باورها و نیز کُنشهای ایمانی و عاطفی که گونههای آن در منابعِ دینی، متون تاریخی و دیوان شاعران بسیار است. رایجترین نوعِ آن در آثار شعرای پارسیگوی در قالبِ «سوگندنامه»ها / «قسمیّه» بازتاب یافته است، چنانکه نمونههای آن را از دیرباز در دیوانِ شاعرانی چون فردوسی، نظامی، ظهیر فاریابی و... میتوان دید. با وجود این، هستند شاعرانی که...
full textMy Resources
Journal title
volume 23 issue 80
pages 174- 145
publication date 2019-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023