الگوهای روزانه گردش جوی زمستانه تراز 500 هکتوپاسکال بر روی ایران و خاورمیانه

Authors

  • طیب رضیی استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
Abstract:

برای شناسایی الگوهای روزانه گردش جوی تراز 500 هکتوپاسکال بر روی خاورمیانه و ایران در فصل زم ستان 1965 از مرکز - (دسامبر تا مارس )، داده های میانگین روزانه ارتفاع ژئوپتانسیل این تراز برای دوره 2000 و (PCA) تحلیل مؤلفه های اصلی S دریافت گردید و مورد استفاده قرار گرفت . به کمک آرایه NCEP/NCAR خوشه بندی چندهسته ای تمامی روزهای مورد مطالعه به 12 گروه طبق ه بندی شد و میانگین هر گروه به عنوان یک الگوی گردشی معرفی گردید . به طور کلی الگوهای گردشی به دست آمده را براساس جهت وزش بادهای غربی بر روی ایران می توان به سه دسته اصلی مداری، شمال غربی و جنوب غربی تقسیم کرد . در الگوهای مداری همیشه جهت جریان بادهای غربی بر روی ایران به صورت مداری و یا تقریباً مداری است، در حالی که در الگوهای جنوب غربی همواره یک ناوه در غرب ایران (از مدیترانه تا ایران) قرار دارد که جریا ن ها را به صورت نص ف النهاری درمی آورد و آنها را با جهت جنوب غربی تا غربی به روی ایران روانه می کند. تفاوت د ر محل، عمق و گسترش این ناوه باعث تفاوت الگوهای جنوب غربی از یکدیگر و تفاوت در میزان تأثیرگذاری آنها بر آب و هوای ایران می شوند. بررسی ارتباط میان الگوهای گردش جو?ی و بارش در سطح کشور نشان داد که برخی از الگوها با ایجاد جریان جنوب غربی و ریزش هوای مرطوب و ن اپایدار بر روی ایران سهم زیادی در تولید بارش سالانه کشور دارند . در این گونه الگوها هر چه ناوه عمیق تر و به ایران نزدیک تر باشد، اثر آن بر اقلیم کشور بیشتر است و بارش بیشتری را در پهنه گسترده تری از ایران سبب می شود. عمیق شدن این ناوه باعث نصف النهاری شدن ج هت جریان در این الگوها می شود و پتانسیل ایجاد بارش را در آنها افزایش م ی دهد. در مقابل، در جریا نهای شمال غربی این ناوه جای خود را با پشته عوض می کند و این خود موجب ریزش هوای سرد عرض های شمالی و ایجاد هوای پایدار بر روی ایران می گردد. همچنین مشخص شد که برخی از الگوها در سرتاسر کشور موجبِ بارش می شوند و برخی دیگر تنها در بخش هایی از کشور . نتایج همچنین نشان از آن داشتند که توزیع فراوانی برخی از الگوها در همه ماه های مورد مطالعه تقریباً یکسان است، در حالی که برخی دیگر در ما ههای خاصی بیشتر روی م ی دهند . بررسی روند تغییرات الگوها نیز نشان داد که بیشتر الگوها با هیچ گونه روند کاهشی و یا افزایشی معنی داری مواجه نبوده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارتباط انسو با الگوهای گردش جوی زمستانه¬ی ایران

الگوهای مختلف گردش جوی شرایط آب و هوایی متفاوتی را باعث می­شوند. تغییر در فراوانی وقوع الگوهای گردش جوی و تیپ­های هوا منجر به تغییر الگوی بارش می­شود، از این­رو مطالعه و بررسی الگوهای گردش جوی می­تواند به عنوان معیاری برای بررسی تغییرات الگوی بارش به کار گرفته شود. تغییرپذیری بارش یکی از مهمترین عوامل آب و هوایی است که سیستم­های طبیعی و اقتصادی را کنترل می­کند. این موضوع به ویژه در مناطقی نظیر ...

full text

ارتباط انسو با الگوهای گردش جوی زمستانه ی ایران

الگوهای مختلف گردش جوی شرایط آب و هوایی متفاوتی را باعث می­شوند. تغییر در فراوانی وقوع الگوهای گردش جوی و تیپ­های هوا منجر به تغییر الگوی بارش می­شود، از این­رو مطالعه و بررسی الگوهای گردش جوی می­تواند به عنوان معیاری برای بررسی تغییرات الگوی بارش به کار گرفته شود. تغییرپذیری بارش یکی از مهمترین عوامل آب و هوایی است که سیستم­های طبیعی و اقتصادی را کنترل می­کند. این موضوع به ویژه در مناطقی نظیر ...

full text

شناسایی تیپ‌های هوای شهر سمنان و ارتباط آنها با الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال

در این پژوهش به منظور شناسایی تیپ‌های هوای شهر سمنان 7 متغیر( که با توجه به ساعات سه¬گانه دیده¬بانی مجموعا 18 متغیر را شامل می¬شود) از اول فروردین‌ماه 1358 تا بیست و نهم اسفندماه 1382 در ایستگاه سینوپتیک سمنان بررسی گردید. انجام تحلیل خوشه‌ای بر روی آرایة داده‌های استاندارد شده(9094×18) و ادغام روزها بر اساس روش «وارد» نشان داد؛ سمنان دارای 5 تیپ هوا می‌باشد که عبارتند از: 1- تیپ معتدل 2- تیپ گ...

full text

ارتباط تیپ‌های همدید هوای ایستگاه سنندج با الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکال

در این پژوهش دو پایگاه داده، یکی مربوط به مقدار روزانه هفت متغیّر اقلیمی (بارش، نم نسبی، ساعات آفتابی، میانگین، کمینه و بیشینه دما، و فشار تراز ایستگاه) در ایستگاه سنندج و دیگری مربوط به مقدار روزانه ارتفاع فشار تراز 500 هکتوپاسکال در عرض جغرافیایی 10 تا 60 درجه شمالی و طول 0 تا 70 درجه شرقی، مورد بررسی قرار گرفتند. بر روی پایگاه داده مربوط به متغیّرهای اقلیمی در طی سال­های 1373-1343 پس از انجام ...

full text

مکان یابی پیچانه های تراز 500 هکتوپاسکال موثر بر اقلیم ایران در نیمه گرم سال

پیچانه‌ها، ناهنجاری‌هایی هستند که در ترازهای مختلف ارتفاع ژئوپتانسیل شکل می‌گیرند. با این حال شدت و فراوانی آنها در تراز 500 هکتوپاسکال بیش از لایه‌های دیگر جو است. با توجه به نقش موثری که پیچانه‌های منفی(مثبت) از طریق ایجاد تاوایی مثبت(تاوایی منفی) بر آب و هوای سطح زمین دارند، بررسی آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش شدت و فراوانی پیچانه‌های جوی موثر بر اقلیم ایران در دوره گرم سال(...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 42  issue 4

pages  17- 34

publication date 2011-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023