اقلیت‌شدن به‌مثابۀ کنشی انقلابی مقدمه‌ای بر ایدۀ «دموکراسی اقلیتی»

author

  • محمود رضا مقدم شاد دانش‌آموختۀ دکتری علوم سیاسی(گرایش اندیشه) دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
Abstract:

در روزگار ما شاید بیش از هر مقطع تاریخی دیگری مسئلۀ اقلیت­ها ذهن اندیشمندان و دست­اندرکاران سیاست را درگیر کرده است. اینکه اقلیت­ها چه نقش و جایگاهی در پیشبرد پروژۀ دموکراسی دارند؟ پرسش اصلی این مقاله است. در این مقاله ضمن ارائۀ تعریف جدیدی از مفهوم اقلیت که الهام‌گرفته از فلسفۀ سیاسی دلوز و گوتاری است تلاش می­کنیم تا ابعاد گوناگون «موقعیت ویژۀ» اقلیت­ها در جوامع دموکراتیک امروزی را بررسی کنیم. بر مبنای چشم­اندازی که در برابر ما گشوده خواهد شد، سیاست بدیلی را برای دفاع از حقوق اقلیت­ها پیشنهاد خواهیم کرد که نه تنها جایگزینی کارآمد برای جنبش­ها و جریان­های اجتماعی‌سیاسی ملهم از «سیاست هویتی» باشد؛ بلکه مسیر شالوده‌شکنی از دوگانۀ اکثریت‌اقلیت را هموار کند. در نهایت نشان خواهیم داد که چگونه با کنارگذاشتن انگاره­های پیشین در رابطه با هویت اکثریت و هویت اقلیت تصویر بی‌سابقه‌ای از دموکراسی جلوه­گر می­شود که اصل «اقلیت­شدن» در بَطن جریان انقلابی آن قرار دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دیویدسن، هابرماس، و ایدۀ اینترسوبژکتیویته

در این مقاله، ابتدا می‌کوشم توصیفِ مختصری از مسئلۀ کانونیِ فلسفۀ مدرن؛ یعنی نسبت سوژه-اُبژه و راه‌حل‌های ممکن برای آن ارائه دهم. سپس می‌کوشم با رهیافتِ مقایسه‌ای به توضیحِ نقاطِ مشترکِ راه‌حلِ دو فیلسوفِ معاصر، یعنی دیویدسن و هابرماس، به این مسئله بپردازم. این راه‌حل که بر ایدۀ اینترسوبژکتیویته تکیه دارد در این حکم خلاصه می‌شود که رابطۀ سوژه و اُبژه در بستری اینترسوبژکتیو قوام می‌یابد. نکتۀ مورد تأکیدِ ای...

full text

نقدی اصولی بر کنشی فقهی ( حقوقی )

دین مبین اسلام نسبت به امر قضا بسیار حساس و سختگیر است و در صدور احکام موشکافی‌های خارق‌العاده‌ای را اعمال می‌کند و می‌کوشد با ممانعت از هر گونه سهل‌انگاری، سیستم قضا را واقع‌گرا و حقمدار نماید. لذا سیستم قضایی در حقوق اسلامی، افزون بر موشکافی و تعمق از طرق مختلف برای نیل به حقیقت، باید همه هم خود و امکانات در دسترس را به کار گیرد تا عاملی خواسته یا ناخواسته موجب وهن رأی یا کاستن از وثاقت آن و ...

full text

متغیرهای مؤثر بر رشد دموکراسی

شواهد زیادی بر این دلالت می‌کنند که نهادهای دموکراتیک در جوامعی که از نظر پیشرفت اقتصادی در سطح پایین‌تری قرار دارند،به سختی برقرار می‌شود.اقتصاد بازار با محدود کردن قدرت دولت،و رفاه مالی با گسترش آموزش می‌توانند زمینه‌ساز تکثر و تقویت دموکراسی باشند.اصل نظریه بر این مدعاست که دموکراسی غربی یا همان‌ لیبرالیسم سیاسی دارای ریشه‌های اجتماعی و خصوصا اقتصادی بوده است.به عبارت‌ دیگر،به صرف میل یا عقی...

full text

مسئلۀ علی‌الاطلاقیّتِ «مُطلقِ برابرایستا": ملاحظه‌ای دربارۀ "ایدۀ نوعی منطقِ استعلایی»

در این نوشتار خواهم کوشید تا کُلیّتِ یک دیدگاه دربارۀ "مفهومِ نوعی مُطلقِ برابرایستا" در نقدِ عقلِ محض را پیش گذارم. در این راستا، به مفصل‌بندیِ مقاله‌ای با عنوانِ علی‌الاطلاقیّتِ منطقِ استعلایی به‌نزدِ کانت مشخّصاً از این جهت خواهم پرداخت که مقالۀ پیش‌گفته این دیدگاه را به‌نحوی متکافو و پی‌گیرانه طرح کرده است؛ در ضمنِ این مفصل‌بندی، ملاحظه‌ای را نیز دربارۀ این کُلیّت به میان خواهم آورد. تعیُّنِ اصلیِ کُلیّتِ این دیدگاه...

full text

خرده‌‌‌‌‌فرهنگ‌های اقلیتی و سبک زندگی روندها و چشم‌اندازها در ایران

جهانی‌شدن روند متناقض مدرنیته را تشدید کرده و آن را درون فرایندی متقابل از همگن‌سازی‌ها و ناهمگن‌سازی‌های هویتی ـ جماعتی وارد نموده است. اثر مشخص این امر گسترش مطلق شمار هویت‌های اقلیتی در سطوح بومی و محلی از یک سو، و تداخل نقش‌های هویتی و شکل‌گیری هویت‌های اجتماعی هر چه گسترده‌تر در قالب‌های غیر بومی و فراملی از سوی دیگر است. شهرها به مثابه پهنه‌‌های اصلی تبلور یافتن فضاییِ هویت‌ها و روزمرگی شه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 48  issue 3

pages  753- 770

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023